Bilişim Bilimi
Volkan Tolga
 

Bilişim bilgi ve bilginin otomatik olarak işlenmesiyle ilgili bir yapısal bilim dalıdır. Bilişim kelimesi bilmek fiilinin bir türevi olan bilişmek fiilinden türetilmiş bir kelimedir ve ilk kez Aydın Köksal tarafından kullanılmıştır.

İskandinav ülkelerinde bilişim biliminin karşılığı olarak “datalogi” terimi kullanılmaktadır. Veri işleme ve bununla ilgili iş alanları için genel bir kavram olarak İngilizce "information technology" (IT) yerine Türkçede bilişim teknolojisi (BT) kullanılmaktadır.

Matematiğe benzer şekilde bilginin, özellikle elektronik makineler aracılığıyla, düzenli ve ussal biçimde işlenmesi bilimidir. Bunun yanı sıra bilişim bilimi, bilgi işlemlerinde uygulanabilen (soyut) matematiksel yapıları da inceler.

Amacı ve görevi bir yandan (saf matematiğin alt dalı olarak) temel matematiksel kuramlar üretmek, ikinci olarak -yardımcı bilim şeklinde- tüm diğer uzmanlık dallarının nesnelerini ve süreçlerini çözümleyip soyut matematiksel yapılara ve algoritmalara dönüştürmek ve üçüncü olarak soyut matematiksel yapıların aktarılabileceği, saklanabileceği ve algoritmalarla otomatik olarak işlenebileceği matematiksel makineleri tasarlamaktır.

Bilişim biliminin kökleri, matematik, fizik ve elektrotekniktedir. Bir mühendislik alanı olarak bilişim, verileri aktarabilen, depolayan ve algoritmalar yardımıyla verileri işleyebilen matematiksel makineler tasarlar.

Bilişim çağdaş yaşamın her alanında kendine yer edinmiş durumdadır. Ve internetin yoğun kullanımı bu gelişmeyi güçlendirmiştir. Bilgisayarların dünya çapında ağlaşması firmaların iletişiminde, lojistikte, medyada, ev yaşamında ve daha birçok başka alanda devrim niteliğinde değişimler yaratmıştır. Bilişim, fark edilmese de çamaşır makinesi, buzdolabı, fotoğraf makinesi, müzik sistemleri gibi pek çok aygıttaki gömülü vasıtasıyla günlük yaşamın bir parçası haline gelmiştir.

Bilgisayarlar büyük veri yığınlarını kısa sürede yönetebilir, depolayabilir, paylaşabilir ya da işleyebilirler. Bunu sağlayabilmek için karmaşık donanım ve yazılım sistemleri gereklidir. Bu sistemlerin tasarımı ve geliştirilmesi de bilişim biliminin araştırma alanına girer.

Bilgisayar sistemlerinin sağladığı fayda işlemleri büyük veri yığınlarına yüksek bir hızda uygulayabilmeleridir. İnsan zekâsı buna karşılık bilişsel algılama (örneğin eksik bilgi ile karar alabilme, şekil, yüz vb. tanıma) bakımından bilgisayarlara göre çok daha üstündür. Buna benzer konular yapay zekâ alanında araştırılmaktadır. Bu araştırma alanlarının bazılarında önemli sonuçlar elde edilmiş olsa da henüz insan zekâsının tam bir simülasyonundan söz etmeye imkân yoktur. Yalnızca şu an bazı hava alanlarında kullanılan ve uydu destekli yüz tanıma sistemlerinin deneme sürümlerinin olduğunu biliyoruz.

Yazılım elemanları:

Sistem Yazılımları (örneğin: windows’lar)
Programlama Dilleri
Ofis Uygulamaları
İş (Sektörel) Uygulamalar
Cihaz Taklitçileri (Emulatörler)
Ortam ilişkili Yazılımlar
Cihaz ilişkili Yazılımlar
Yardımcı Yazılımlar
Ve birçok alanda geliştirilebilecek yazılımlar.
Donanım Elemanları:
Bilgisayar
Alt elemanları:
Anakart
Sabit Disk
Klavye
Fare
İşlemci
Çıkarılabilir Diskler
Ekran Kartı
Ağ Kartı
Yazıcı
Tarayıcı
Sayısallaştırıcı
Ağ Elemanları
Modem

Bu bağlamda bilgisayarların sadece bilişim kavramını oluşturan girdi noktalarından birisi olduğunu söyleyebiliriz. Ve aklımızda bulunması gereken, bilgisayar ile bilişim kavramlarının farkını ortaya koyan çok güzel bir cümleyle yazıyı noktalıyoruz.

“Bilişim biliminin bilgisayarla ilgisi, astronominin teleskopla ilgisi kadardır.”              

Edsger W. Dijkstra

 

Not:

Aydın Köksal hakkında:

http://tr.wikipedia.org/wiki/Ayd%C4%B1n_K%C3%B6ksal

Edsger W. Dijkstra hakkında:

http://www.cs.utexas.edu/~EWD/

 

 
 
İstanbul -26.02.2008
volkantolga@hotmail.com
http://sufizmveinsan.com