İnternet kullanımı etiği
Volkan Tolga
 

İnterneti de İstanbul’a yapılan göçler gibi düzensiz, zoraki, bozguncu bir şekilde istila ettik. Ne eski düzen kaldı, ne eski kurallar, ne eski güzellik. Sonradan gelenlerin sayısı o kadar çok ki, kalite arada kaynayıp gidiyor. İstanbul’da da öyle değil mi? İnternet de ona benzedi.

Ama gene de bazı kurallar var bazı insanların uydukları. Kaçak yapılanmalar, hırsızlıklar olacaktır tabi. Kablosuz internet yayını yapan modeminizi isterseniz, birkaç gün şifresiz kullanın ve görün internetinizi nasıl yavaşlatıyorlar, sizin hesabınızdan nasıl hadsiz (download) dosya indiriyorlar. Tıpkı elektriği kaçak kullananlar gibi. Parasını kim ödüyor önemli değil.

Ayrıca işyerlerindeki yerel ağlarda (iç ağ-intranet) da bazı kurallar geçerlidir. Pekâlâ, bakın aslında var olan kurallar ne diyor? Birazdan inceleyeceğiz.

Ağ üzerindeki her kullanıcının, servisleri, sistemleri kullanmaları konusundaki sorumluluklarını fark etmeleri önemlidir. Kullanıcı, ağdaki her servise ulaştığında yaptığı hareketlerden sorumlu olmak zorundadır.

"Internet" ya da kısaca "Net" , tek bir ağ değildir, hatta birbirinden ayrı protokollere, yapılara sahip binlerce irili ufaklı ağların toplamıdır. Internet'teki bilgi akışı, birçok değişik ağ'dan gelip geçmekte, ulaşacağı yere öylece varmaktadır. Bu yüzden, her kullanıcının, kendi bölgesindeki ağ yükünü dengede tutması gerekmektedir.

Bir ağ kullanıcısı olarak, başka bilgisayar ağlarına ulaşmanıza izin verilmiş olabilir. Her ağın kendine ait sorumlulukları, kuralları ve yasakları vardır, Ağ üzerindeki izin verilmiş işlemler, bu ağdaki sorumlular tarafından her zaman izlenebilecek şekilde tasarlanmıştır. Fakat bir yerde izin verilen bir hareket, başka bir ağda yasaklanmış olabilir. Bu kuralları bilmek ve bunlara uymak, kullanıcının sorumluluğundadır. Sunu unutmayın ki, izin verilen hareketleri kötü yönde de yapabilirsiniz, ama yapmanız gerekmez.

Ağ'ın, özellikle Internet'in kullanımı, bir ayrıcalıktır, bir "hak" değildir. Bu ayrıcalık, istenildiği zaman, kötüye kullanım ya da başka sebeplerle, elinizden alınabilir. Bu kötüye kullanım, bir sistemdeki gizli bilgileri hileli yollarla almak, kötü, anlaşılmaz mesajlarla diğerlerini rahatsız etmek, sistemin kaynaklarını kullanıp sistemi yavaşlatmak, ardı ardına mesajlar postalayarak başkalarının e-posta kutularını doldurmak, ağ üzerinde yasalarla belirlenmiş kuralların dışına çıkmak vesaire olarak sayılabilir.

Bulunduğunuz ağ'ın durumuna göre, disiplin cezasından işten çıkarılmaya; hesabınızın silinmesinden hapse kadar cezalara çarptırılabilirsiniz.

Bilgisayar Ahlakı Üzerine 10 Altın Kural
Kesinlikle, bilgisayarı, başkalarına zarar vermekte kullanmayın.
Kesinlikle, bilgisayarla, başkalarının işine mani olmayın.
Kesinlikle, başkalarının dosyalarını karıştırmanın yollarını aramayın.
Kesinlikle, bilgisayarı hırsızlık yapmakta kullanmayın.
Kesinlikle, bilgisayarı yalancı şahitlikte, sahte delil hazırlamada kullanmayın.
Kesinlikle, sahibinden izinsiz başkalarının bilgisayar kaynaklarını kullanmayın.
Kesinlikle, başkalarının fikirlerini bilgisayarla çalıp kendinize mal etmeyin.
Kesinlikle, sosyal içeriğini düşünmeden bir program yazmayın.
Kesinlikle, bilgisayarı, saygı ve ilgi göstermeksizin kullanmayın.

Dünyada birçok kural var, ama kim uyuyor ve ilgileniyor ki?

 

 

 
 
İstanbul - 04.06.2008
volkantolga@hotmail.com
http://sufizmveinsan.com