Her şeyi olduğu gibi interneti de
rasyonel kullanmak büyük önem taşıyor.
Kimimizin işinde ya da hobi olarak
değerlendirdiği internet, kimilerinde
ise alkol gibi bağımlılık yapabiliyor.
Fiziksel zararları o kadar da olmasa
bile aşırı kullanımlarda fiziksel
tahribatlar olmuyor denilemez.
Eklemlerde, derilerde ve kaslarda
çeşitli arazlar oluşabiliyor.
Yanı sıra, özellikle gelişme dönemindeki
çocukların aşırı internet kullanımı
sosyal ilişkilerde yetersizliğe sebep
olabileceği gibi gereksiz bir hayal
dünyasına hapis olmaları nedeniyle yaşam
performanslarını düşürebilir.
Kullanıcıların oyunlara kendini
kaptırmaları, oradaki şiddetten
etkilenmeleri direkt göze çarpmasa da
beynin etkilenmesiyle ve zamanla
psikolojik rahatsızlıklar ortaya
çıkabilir.
Önemli olan, çocuklara yasak koymak
değil, bilinçli olmalarını sağlamak.
Oyunun oyun, bilgisayarın araç,
internetin de çok iyi bir derslik
olduğunu bilirlerse kendilerini daha iyi
yetiştirebilirler. Aksi halde, çocuklar
çoğu yasağı aşıyorlar emin olun.
Böyle aşırı kullanımı sürdürürken gece
geç saatte internete bağlanmalarından
dolayı uyku düzenleri bozulur. Çok
görmüşümdür, özellikle bilgisayara yeni
sahip olan çocuklar bir çeşit açlıkla
önceden beri hayalini kurduğu her işi
yapmaya çalışıyor ve çoğu ilk zamanlarda
sabahlara kadar bilgisayar başında
vaktini geçirebiliyor.
Ertesi gün okula, işe gitmek için sabah
altıda kalkacak olmasına rağmen çoğu
kişi, normal uyku saatini geçirip gece
iki, üç, dört gibi saatlere kadar uyanık
kalıyor. Bazı kullanıcılar daha fazla
uyanık kalabilmek için aşırı kahve
içiyor hatta kafein hapları
kullanıyorlar. Uyku düzeninin bu denli
bozulması aşırı yorgunluklara sebep olur
ve bu da akademik ve mesleki çalışmaları
zayıflatabilir, bağışıklık sistemini
çökertebilir ve kişinin hastalıklara
daha dayanıksız olmasına sebep olabilir.
Karanlıkta
uyumak, beynin melatonin hormonu
salgılamasını sağlayarak kişiyi
kanserden koruyor. Işıkta bu hormon
salgılanmadığı için kanser hücreleri
daha çabuk gelişiyor.
Bulguyu
destekleyen Dünya Sağlık Örgütü, gece
çalışmayı “muhtemel kanserojen etkisi
bulunanlar” listesine dâhil etti. Sağlık
Bakanlığı Kanserle Savaş Dairesi ise
gece aydınlatmalarının zararlarını
anlatmak için hazırladığı raporda
melatonin hormonunun önemini vurguluyor.
Melatonin
hormonu saat 23.00 ile 05.00 arasında
tam olarak salgılanıyor. Bu saatler
arasında karanlıkta uyunduğunda hormon,
hücreleri yeniliyor. Bağışık sistemini
düzenliyor. Vücudun biyolojik saatini
koruyor, ritmini ayarlıyor. Üreme
sistemini geliştiriyor. En önemlisi
kanserli hücrelere karşı koruma
sağlıyor. Görme engellilerin kansere
daha az yakalanması bu durumu
destekliyor. Bu sebeple çocukların gece
kesinlikle ışıkta uyutulmaması
gerekiyor.
Sağlığınız için bunlara dikkât edin:
—Gece mutlaka karanlık ortamda uyuyun.
—Gece lambası kullanmayın. Zaruriyse
solgun kırmızı ışık olanları tercih
edin.
—Erken yatarak hücreleri yenileyen
melatonin hormonunun tam salgılanmasını
sağlayın.
—Televizyon karşısında uyumayın.
—Akşam çalışmalarınızı mümkünse gündüze
kaydırın.
—Vişne, lahana, badem gibi melatoninden
zengin besinler tüketin. |