|
“Hayatımızın ayrılmaz parçaları nelerdir?” diye bir soru
sorulsa cevapların başında bilgisayarın geleceğini
hepiniz tahmin ediyorsunuzdur. Diğer ayrılmaz parçalar
nelerdir? Yiyecekler; bu konuda alış veriş yaparken ve
tüketirken nasıl özen gösteririz değil mi? Son kullanma
tarihi, taze olması, iyice yıkanması, pişirirken dikkât
edilenler… derken, epeyce özen gösteririz. Aynı şekilde,
suları artık musluklardan içmiyoruz. En azından,
İstanbul halkı için geçerli olan bir yaşam tarzı da para
verip dışarıdan alınan kaynak sularını iyice kontrol
etmek şeklinde.
Fazla uzatmadan gelelim bilgisayarlarımıza. Ona iyi
bakıyor muyuz? Peki, bilgisayar kullanırken bedenimize
iyi bakıyor muyuz? İşte işin püf noktası budur.
Bilgisayar kullanırken bazı şeyleri daha çok gözden
geçirmeliyiz. Zira bilgisayar başında zaman su gibi akıp
gider. Dikkât çekmek istediğim husus rahatsızlıklardır.
Zamanla gelen ve hemen ortaya çıkan bir durum
olmadığından bilgisayarların yol açtığı rahatsızlıkları
çoğu zaman fark etmeyiz. Başımız ağrır, belimiz ağrır,
kolumuz, omzumuz ağrır sanırız, ama işin aslı öyle
değildir.
Özellikle çizim yapanlar ve işleri genelde fare (mouse)
ile olanlarda rastlanan önemli bir rahatsızlık karpal
tünel sendromu dur. Karpal tünel sendromu, el bileğinin
bir hastalığıdır. Bilekteki karpal tünelden geçen median
sinirin sıkışması sonucu ortaya çıkar. Genel belirtileri
şunlardır:
Geceleri ellerde ortaya çıkan ve zaman içinde giderek
şiddetlenen uyuşmalar ve ağrılar. Uykudan uyandıracak
kadar kötü olabilir ve kola, omuza yayılabilir.
Avuç içinde ve parmaklarda his kaybı veya elektrik
çarpması hissi olabilir. Özellikle baş, işaret ve orta
parmaklarda görülür. Elde kuvvet kaybı, tutamama,
tutulan şeyleri düşürme. Eli sallamakla bu ağrıların
hafiflemesi, el-bilek kanalı hastalığı hekimler
tarafından çok eskiden beri bilinmesine rağmen başka
hastalıklarla karışabilmekte ve çoğu zaman hastalar
doğru tanı alamadığı için hekim-hekim dolaşmaktadır.
El-bilek kanalı hastalığı yerine boyun fıtığı tanısı
alarak ameliyat olmuş ancak şikâyetlerinden kurtulamamış
hastalara sık rastlanmaktadır.
El bileği karışık bir anatomik yapıya sahiptir. Parmak
ve el hareketlerini sağlayan adale-sinir-damar kompleksi
buradan geçerek, dağılır. Median sinir dediğimiz,
başparmak ve işaret parmağının hareket ve duyusunu
sağlayan bir sinirde bileğin iç yüzünün ortasından
geçerek el içinde dallara ayrılır. Bu sinirin üstü, el
bileği hizasında ve kısmen de avuç içinde kalın koruyucu
özelliği olan bir bantla kaplıdır. Bu koruyucu bant,
orta yaşlara doğru çeşitli nedenlerle kalınlaşarak,
altında kalan ve koruduğu siniri sıkıştırır.
Başlangıçta,
Aşırı kullanmayı engellemek, el bileğine aşırı yük
binmesine neden olacak işlerden kaçınmak, ağrı kesiciler
ve antienflamatuvar ilaçlar, bilek egzersizleri, el
bileği atelleri, gece atelleri, lokal ya da sistemik
kortizon enjeksiyonları çoğu kimse için yeterli
olmaktadır.
Ancak, zaman içinde şikâyetler tekrar başlar ve kalıcı
çözüm basit bir cerrahi girişimle sinirin
serbestleştirilmesidir. Lokal veya genel anestezi
altında, mikroskop kullanılarak el bileğinden avuç içine
doğru yapılan 1–2 cm'lik bir kesikle, sinirin üstündeki
bant kesilerek, sinirin sıkışması ortadan kaldırılır. Bu
yöntem kalıcı bir rahatlamaya neden olur. Ameliyat
sonrası 3–5 gün el bileği istirahatını takiben, hasta
normal yaşantısına döner.
Boyun fıtığına aday mısınız?
Duruş ve oturuşuna dikkât etmeyen herkes, boyun
rahatsızlığı yaşar. Bir de boyun fıtığına potansiyel
aday meslek grupları vardır.
—Şoförler,
—Bilgisayar operatörleri,
—Masa başı iş yapanlar,
—Telefon operatörleri (ki bazen telefon yoğunluğunda iki
telefonu birden idare edeceğim derken, telefon ahizesini
başıyla omuz arasında tutmak için boynunu bükerler ki,
bu çok yanlış bir harekettir),
—Boynu sağa sola, öne arkaya hareket ettirmeyip, rutin
halde kalmasına sebep olan meslek gruplarında
çalışanlar,
—Aşırı stres içinde bulunan kişiler boyun fıtığına aday
kimselerdir.
Boyun hareketsiz kalırsa ne olur?
Boyun bölgesi yeteri derecede kan alamaz,
Beyin dokusu yeteri kadar kan alamaz,
Bu durumda kalp beyine kan göndermek için daha çok
zorlanır,
Sindirim sistemi etkilenir,
Hazımsızlık ve şişkinlik oluşur,
Bağırsaklarda gaz ve kabızlık oluşur,
Kollarda uyuşma ve karıncalanmalar başlar,
Karaciğer fonksiyonunu yerine tam olarak getiremez olur,
Böbrekler süzme görevini tam olarak yapamaz olur,
Kan dolaşımında aksamalar sebebiyle, kan dolaşımı
sistemi zorlanmaya başlar,
Genel uyuşukluk baş gösterir,
Özellikle kol ve bacaklarda kuvvet kaybı ortaya çıkar.
Bunlar zaman içersinde vücuttaki bütün sistemi etkiler,
vücudun dengesini alt üst eder.
Bilgisayara bağlılığımız artıkça; bel, sırt ağrıları,
boyun bölgesinde rahatsızlıkların yanı sıra gözlerimizde
CVS ( göz yorgunluğu rahatsızlığı ) hastalığı ile
karşılaşabiliriz.
Göz yorgunluğu rahatsızlığının nedenleri arasında en
genel belirti bilgisayar ekranında pixellerden oluşan
görüntülerin hafızada kayıtlı tutabilmesi için normalden
çok daha fazla çalışması gerekiyor.
Bilgisayar ekranının gözlerimizdeki olumsuz etkileri:
Bulanık görme, uzaktan ve yakından bir noktaya
odaklanmanın zorlaşması, gözlerin kuruması ve kızarması,
göz yorgunluğu belirli bir dinlenme süresi sonucunda
geçen baş ağrısı, kontak lens kullananlarda lenslerin
rahatsız etmeye başlaması olarak sıralanabilir.
Bazı öneriler:
Eğer gözlük kullanıyorsanız sizin için doğru gözlük olup
olmadığını kontrol edin.
Gözünüzün kurumasına izin vermeyin ve sürekli olarak
kırpın.
Ara sıra ekrandan farklı bir yere bakarak konsantre
olmaya çalışın.
Ekrana yakın oturmayın.
Monitörünüzü göz seviyenizden aşağı şekilde yerleştirin.
Ekranınızın renk ve parlaklığını ayarlayın ve öyle
kullanın. Çok parlak ve göz alıcı olmamasına dikkat
edin.
Sık sık oturuş pozisyonunuzu kontrol edin. Dik oturun.
Umarım yararlı olmuştur. Daha verimli ve sağlıklı
yaşamak için ufak birkaç noktaya dikkât yeterli
olacaktır. Sağlıklı günler.
Kaynaklar:
http://www.marasakupunktur.com/yeni/boyunfitigi.htm
http://www.neseeczanesi.com/karpaltunel.html
http://www.isnet.com.tr/Channels/saglik/bolumler/goz/goz_yorgunlugu.asp
http://www.ntvmsnbc.com/news/209809.asp |
