Salih amel kavramı Kurân’da birçok ayette vurgulanan önemli bir ibadet yöntemidir. Allah’a B sırrıyla imanın otomatik getirisi olarak açığa çıkan ve imanı bütünleyerek güçlendiren bir özellik taşır.Salah makamının asaleten sahipleri olan Salih insanların vazgeçilmezidir salih amel. Kapsam olarak da genişlik arz eder. Bahsettiğimiz bu çok yönlülük, salih amelin insanlara faydalı olabilecek tüm güzel fiilleri kapsamasından kaynaklanır.Yol üzerinde insanlara eza verici engelleri kaldırmaktan, engelli insanlara yardıma; hakiki din bilgilerini insanlara ulaştırmadan zekata; hastalara, yoksullara ve ihtiyaç sahiplerine yardımdan hususi teknik ibadet çalışmalarına kadar birçok iyi haslet bu kavrama dahildir. Başka bir deyişle, bireyden başlayarak topluma ve insanlık âlemine kadar genişleyen bir skalada yer alır salih amel.

Namaz ibadeti orijinalinde “salat” olarak ifade edilir. Salatın ikamesiyle oluşan hususi miracımızda salih amel bir merdiven görevi görmektedir diyebiliriz. Salih ameli yaşamında bilhakkın gerçekleştiren inançlı bireylerin salatı ikame olmuştur. (Salat, Salah olarak da okunur.) Bundan şüphe dahi etmemeliyiz. Bu bütünleyici hususa Maun suresinde değinilmiştir. İnfak etmeyen bir insanın salatı ikamesi mümkün olmamaktadır. İnsana yapılan iyilik Hakk’a ibadetle eşdeğerdir. Asıl hizmet insanlar arasında ayırım yapmadan insana hizmet etmektir. Hakk’a hizmeti hiçbir cemaat ya da ekol tekeline almamalıdır.Her insan kendi vüs’ati ölçüsünde maddi ve manevi izzet ve ikramda bulunarak hizmetini gerçekleştirebilir.

Salih amel, yaşamımız boyunca sürdüreceğimiz bir aksiyondur.Bu noktada vartaya düşülen en önemli husus ise salih fiillerin bilerek ya da bilmeyerek sonraya bırakılmasıdır.Burada nefis ve şeytanın rolü yadsınamaz.Ne zaman faydalı bir işe koyulmak istesek ya kendi nefsimiz ve şeytanımız ya da çevremizdeki negatif tesirler bize menfi tesir ederek engel olurlar. Bu tuzaklar daha çok içsel ve dışsal telkin yöntemiyle yapılır.Bu tarz telkinlere örnek verecek olursak:

Şayet öğrenciysek “ Sınavlara kadar ders çalış sonra maneviyatla ilgili mütalaanı yaparsın” derler. İşadamıysak” Kırkta bir zekat yeterli, fazlasına gerek yok” fısıltısı gelir. İmamsak ”Hasan sen namazları kıldırıver ben de bir hafta kadar dinleneyim” deriz. Her seferinde erteler ve böylece tuzağa düşeriz. Bu telkinlerin hepsinde de zaman faktörünün göz ardı edilmesini açıkça görebiliriz. Ânı yaşayıp değerlendirmek durumunda olan insan, kısa ömründe yapması gereken faydalı amellerini sürekli erteleyerek aldanmaktadır. Daha açık söylemek gerekirse aldanıyoruz. Bu noktada tabiri caizse oldukça uyanık ve dikkâtli olmalıyız. Zamanımızı faydasız meşgalelerle ziyan etmemeli ve özellikle zikir çalışmamızı ki en önemli salih ameldir yapmalıyız, gerek teknik gerekse tefekkür boyutunda. Yolda giderken, vasıtada, iş yerinde kısacası nerede olursak olalım amellerimizi ibadete çevirebilecek her girişimde bulunmaya gayret etmeliyiz ortama göre. Komşumuzun kapısında bir çöp paketi mi gördünüz hemen alıp çöpe atıverin (Kuddus ismi tecelli etti). Toplu taşıma aracındasınız.Yanınızda ayakta birini fark ettiğinizde hemen yerinizi ona verin. (Veli ve Hâmi isimlerinin manasını yaşadınız). Ayakkabınızı boyattınız.Ücretini verdikten sonra müsaitseniz en yakın lokantaya girin.Bir ekmek arası döner yaptırıp poşeti boyacı gencin eline tutuşturuverin ve hemen oradan sessizce uzaklaşın.(Rezzak ve Kerim burçlarından pencereler açılır). Pazar alışverişinizi yapıp mahallenize geldiniz. Hemen oyun oynayan çocukların ellerine birer elma tutuşturuverin ve onlara tebessüm ederek başlarını okşayın.(Kerim, Rezzak, Halim ve Vedud isimlerinin sizdeki mana açılımlarının genişlediğini hayretle müşahede edeceksiniz.). Arabanızla ya da otobüsle giderken yolunuz bir hastaneye düşerse müsaitseniz, yarım saatinizi hastane turuna ayırın.Hızlı adımlarla koridorlarda dolaşırken sadece dışarıdan hasta odalarına doğru nazar ederek ilerleyin ve turunuzu bitirmeden önce son olarak acilde bekleyen hasta yakınlarının olduğu odaya girip birkaç dakika sükunet ve ölüm rabıtasıyla aralarında oturun ve sonra sessizce oradan ayrılın. (Şafi, Veli, Vekil, Rahim isimlerinde terakki).

Bütün bunları ise aşkla, şevkle ve de şefkâtle yapın.Yepyeni bir yaşam boyutuyla tanışacak ve yüz yüze geleceksiniz. Tansiyonunuz ve nabzınız düzelecek ve iyileşeceksiniz. Ve öyle bir aşamaya geleceksiniz ki adeta zamana hükmedecek ve ebedileşeceksiniz.Önemli olan, salih amel kapsamındaki bu uygulamaları az da olsa devamlı olarak yapabilmemiz. Pozitif yaşamı zamanın bütününe yayabilmemiz. En azından denemekte fayda var derim. Kısacası salih amelde zaman faktörünü iyi değerlendirmeliyiz. Selam ve dua ile…