Son günlerde aklıma takılan bir söz var: “Su gibi aziz ol..”

Neden “Aziz”?

Etrafımdaki birkaç kişiye, bunun manâsı ne olabilir diye sorduğumda tatmin edici bir cevap alamadım. Hattâ aziz kelimesinin manâsı bile tam olarak ortaya konmadı.

Karşımdakiler, kafalarında bir kavram oluştuğunu ama bunu dile dökemediklerini söylediler.

Alemlerdeki her varlıkta Allah'ın isimleri tecelli ettiğine göre, suyun da varlığında bu isimler mevcuttur. Ama daha önceki bir yazımda “veli sözü” diye andığım bir atasözünde veya deyimde neden suya “Aziz” denilmektedir?

Birkaç kaynak karıştırdım Aziz kelimesi ile ilgili.. Meâllerde Aziz kelimesinin karşılığı olarak mutlak güç sahibi, mutlak galibiyet sahibi denilmiş.

Ancak su ile bu karşılıklar arasında bir bağlantı kuramadım. Daha sonra İmam-ı Gazali'nin Esma-ül Hüsna adlı eserinden baktım Aziz kelimesinin karşılığına. Adı geçen eserde Aziz Esması ile ilgili şunlar söylenmiş:

“O, öyle bir kıymetli isimdir ki, emsali az bulunur. Ona çok ihtiyaç duyulur. Ona ulaşmak güç olur. Bu üç manâyı üzerinde bulundurmayan kişiye Aziz ismi verilemez”

Gazali örnek olarak güneşi vermiş. Güneş, emsali az bulunan ve çok ihtiyaç duyulan birşeydir ama ulaşması güç değildir. Bu yüzden ona Aziz diyemeyiz diyor Gazali.. Yer de aynı şekilde..

Bir düşünün.. Su bu özellikleri taşımıyor mu? Emsali az bulunan.. Bırakın az bulunmayı, bir emsali var mı suyun?.. Çok ihtiyaç duyulan bir şey su.. İnsan aç olarak bir müddet yaşayabilir ama su olmazsa bu süre çok kısadır..

Su her dönem her medeniyet için çok büyük öneme sahipti. Ona bu önemi veren bir diğer özelliği de ulaşılmasındaki güçlüktü. Hemen aklıma Mimar Sinan'ın İstanbul'a su getirmenin maliyetini anlatmak için Kanuni'ye verdiği cevap gelir: “Sultanım, altın dolu keseleri uç uca dizmek şartıyla ancak İstanbul'a su gelebilir.”

Önümüzdeki yıllarda savaşların su yüzünden çıkacağının belirtilmesi de ona ulaşmanın güçlüğünü ortaya koymuyor mu?

Evet.. Şu günlerde ülke olarak suyun kıymetini daha iyi anlıyoruz. Barajlardaki su miktarlarını herkes biliyor neredeyse. Herkes yaz aylarını susuz geçirmekten korkuyor. Elimizden gelen dua etmek ve “aziz” olan suyun musluklarımızdan boşa akmaması için biraz daha dikkatli olmak sanırım.