Namaz Vakitleri
Cedveli’nde önünde
“Yıldız İşareti (*)”
bulunan İmsak ve Yatsı
vakitleri ile alakalı
kısa açıklamayı aşağıda
arz ediyoruz.
İslam astronomları
yazdıkları, “Hey’et”
veya “Kozmografya”
denilen, “Astronomi”
kitablarında, ilmî ve
astronomik ifadelerle bu
konuyu, yani arzı 47
derece 33 dakikanın
kuzeyinde
olan
şehirlerle alâkalı fecr
ve şafak hadiselerini,
gayet açık bir şekilde
bildirmişlerdir. Bu
şehirlere “Kuzey Arzında
Bulunan Şehirler” de
denilir. Avrupa’nın,
Rusya’nın, Kanada’nın
veya Amerika’nın kuzey
arzında bulunan
şehirler, bu kapsam
içinde mütalâa edilir.
İslam Hey’et şinâsânı
(Yani, İslâm
Astronomları), kuzey
arzlarında bulunan
şehirlerdeki namaz
vakitleri ile ilgili
açıklamaları
kitablarında geniş bir
şekilde yapmışlardır.
Meselâ: Kıymetli islâm
astronomu olan Ahmed
Ziyâ bey, (İlm-i hey’et)
kitâbında diyor ki:
(Kutba yaklaştıkça,
sabah ve yatsı
namazlarının
vakitlerinin başlangıcı,
yani fecr (İmsâk) ve
şafak (Yatsı)
vakitleri, güneşin doğma
ve batma vakitlerinden
uzaklaşır. Yani sabah ve
yatsı namazlarının ilk
vakitleri, birbirine
yaklaşır. Her memleketin
namaz vakitleri, hatt-ı
üstüvâdan
[Ekvatordan] uzaklığına,
yani arz derecesine
[Enlem=Latitude] ve
güneşin meyline,
[Declination] yani ay ve
günlere göre değişir.)
Arz dereceleri, (90 -
meyl) den fazla olan
yerlerde gece ve gündüz
hiç olmaz. Arz
derecesinin temâmîsi (90
dereceye tamamlayanı,
yani
tümleri) (meyl + 19) dan
küçük ise, yani arz
dereceleri ile meyl-i
şems toplamı (90–19=71)
veya
daha ziyade olan
zamanlarda, diğer bir
ifadeyle güneşin
meylinin, beş dereceden
ziyade
olduğu yaz aylarında,
şafak gayb olmadan, fecr
başlar.
Yine, islâm astronomu
olan Hasib bey,
(Kozmografya) kitabında
diyor ki, “(Arzı
(enlemi)
66o
33' ‘dan
ziyade (fazla) olan
mahallerde (yerlerde),
gecesiz gündüzler ve
gündüzsüz geceler
olur. Bu 66o
33' olan
arz (enlem) dairesinin
ekvator tarafına doğru
19o
uzakta
ve paralel
olarak bir daire
çizilirse, arz (enlem)
dereceleri bu iki daire
arasında olan yerlerde
Fecr
ve Şafak hadiseleri
olur. Arz derecelerinin
temâmîleri, (90
dereceye tamamlayanı,
yani tümleri)
(meyl + 19) dan az olan
yerlerde, ya’nî arz
dereceleri ile meyl-i
şems toplamı 90-
19=71 veyâ dahâ ziyâde
olduğu yerlerde ve
zemânlarda, şafak gayb
olmadan fecr başlar).”
(66o
33' - 19o
00' = 47o
33'
olduğundan, arzı 47o
33' dan
ziyade olan mahallerde
şafak gayb olmadan
“Güneşin battığı yerdeki
kırmızılık gayb
olmadan”, fecr
başlamaktadır.)
Bu ifadelerden
anlaşılacağı üzere, arzı
47o
33' dan 66o
33' ya
kadar (66o
33'
dahil) mahallerde
fecr ve şafak hadiseleri
olur. Bu iki arz (enlem)
dairesi arasındaki bant
içinde kalan şehirler
için, 22 Haziranın evvel
ve sonrasına rastlıyan
günlerde, yani yaz
aylarında, şafak kaybolmadan
(güneşin battığı yerdeki
kırmızılık kaybolmadan),
fecr başladığından,
imsak ve yatsı vakitleri
başlamaz (yani gece
karanlığı olmaz). Ehl-i
Sünnet alimleri
tarafından, “Bu
vakitlerin başlamadığı
zamanlarda, vakitlerinin
olduğu en son günün
vakitlerinde kılmak iyi
olur.”
buyurulduğundan, bu
vakitlerin önlerine
“Yıldız İşareti”
koyulup, Namaz Vakti
Cedveli’nin, böyle
olan
şehirler için, alt
kısmına da “Yıldız
İşareti” taşınarak,
yanına “İmsak ve yatsı
vakitleri, imsakin
olduğu en son günün
vakitleridir.” ifadesi
yazılmıştır.
Burada, önünde “Yıldız
İşareti” bulunan imsak
ve yatsı vakitlerine ait
olan günlerin sayısı,
bir
mahallin arzı 47o
33' dan
ne kadar büyükse, yani
kutba doğru yaklaştığı
nisbette, bununla
orantılı olarak o kadar
fazla olur, yani gün
sayısı da 22 Haziran
evveli ve sonrasında o
kadar fazla olur.
Bir mahalde imsak vakti
yoksa, yatsı vakti de
yoktur; yani imsak vakti
teşekkül etmiyorsa,
yatsı
vakti de olmuyor
demektir. Böyle
zamanlarda imsakin
olduğu en son günün
vakti ile o günkü yatsı
vakti, tekrar imsak
vakti teşekkül edinceye
kadar aynen kullanılır.
“İmsak Vakti” girmeyen
günlerde, aynen
yazılarak ve önüne
“Yıldız İşareti”
konularak
bildirilen vakit, imsak
vaktidir ve imsak vakti
olarak uygulanır ve
diğer günlerdeki imsak
vakitleri gibidir.
Aynı şekilde “Yatsı”
vakti de, diğer
günlerdeki yatsı vakti
gibidir.
Kaynak;http://www.namazvakti.com/Main.php?cityID=20582 |