Mesnevi
6.Ciltten Notlar
*Sır,
ancak sırrı bilenle eşittir. Sır, onu inkâr edenin kulağına
söylenmez.
*Köpekler
havladı diye, kervan yoldan kalmaz.
*Herkes
yaratılışına göre hizmette bulunur.
*Leş
bize göre kötüdür, pistir. Ama domuz ve köpek için şekerdir.
*Âlem
baştan başa savaştan ibarettir. Zerre ile zerre, adeta müminin
kâfirle savaşı gibi savaşır durur.
*Yok
olmak zıddın zıddını yenmesinden ileri gelir. Zıt yoksa
ebedilik vardır. Allah cennetten zıtları giderdi, orada güneş
de yok zemheri de.
*Renklerin
aslı renksizlik, savaşların aslı barıştır.
*Gamlarla
dolu dünyanın aslı o âlemdir. Her ayrılığın sonu da buluşmadır.
*Manâ
denizine susamış isen Mesnevi Adası’ndan denize bir ark aç.
Mesnevi arkından gidersen denizlerin altını, mercanları görürsün.
*İyilik
arayanda kötülük kalmaz.
*Sperm
erkek bedeninde kaldı mı kokuşur ve pis kalır. Ama candan
bir eşe ulaştı mı hayat olur, cıvıl cıvıl bir can olur.
*İnsanların
kanadı himmettir.
*Gül
dalı nerede yeşerirse yeşersin güldür. Şarap küpü nereye
konursa konsun şaraptır. Gül mezbelelikte bitmekle kötü
olmaz, şarap altın tasa konmakla helal olmaz.
*Mesnevi
bir merada yayılan türlü hayvanları seyre benzer. Sen o
hayvan ve örneklere takılma, merayı ve kendini seyretmeye çalış.
*Hünerli
bilgili kişi iyidir. Ama unutma, İblis de cinlerin en âlimi
idi. Bilgili diye insanlara çok da tapma.
*İnsan
kulaktan gelişir. Duya duya dinleye dinleye can bulur. Hayvan
ise mideden gelişir.
*Peygamber;
“Allah’tan cenneti isteyen, insanlardan bir şey
istemesin” dedi.
*Bu
dünya tuzaktır. Taneleri istek. Tanelerden kaç, tuzağa düşme.
*Tereddüt,
bir kudrete delalet eder.
*Kadere
az bahane bul. Suçunu niye başkalarına yüklemeye çalışırsın?
*Zahmetin
sebebi, kötülük etmektir.
*Ölünce
değil mi ki çenen bağlanacak, o halde çeneni az oynat.
*Çocuk
oyuna öyle bir dalar ki gece olduğunu fark etmez bile. Hatta eşyalarını
çalsalar onu da fark etmez. “Dünya hayatı oyundur.” sözünü
iyi düşün.
*Akıllılığa
doydum, ben artık deliliğe aşığım.
*Arayan
nihayet bulur, kurtuluş sabırdan doğar.
*Surete
bakarsan Mesnevi seni saptırır. Manâya bakan ise Mesneviden
yeni bir yol bulur.
*
“Ya” diye uzakta olana seslenilir. Allah şah damarımızdan
daha yakın. Hâlâ ona “Ya” diye mi seslenirsin?
*Ölmedikçe
can çekişme bitmez. Merdivenler bitmeden dama çıkılmaz.
*Ölmeden
önce ölen birini görmek dilersen Hz. Ebubekr’e bak.
*Aciz
olanı acze düşüren var. Acz bir zincirdir. Gözünü aç
zinciri takanı gör.
*İki
görmek şaşı gözün işidir. Yoksa evvel de aynıdır ahir
de. Batın da aynıdır Zahir de...
*Dünya
pazarının sermayesi altındır. Öte âlemin sermayesi ise; aşk
ve ıslak iki göz.
*Yücelere
daha fazla bela gelir. Çünkü Sevgili, güzellere daha çok
cilve eder.
*Nefis
atının kuyruğu şehvettir. Ona tapan, geri geri gider. Şehvetini
kesersen yeni bir yöne arzu duyarsın. Ağaç dalları yamuk
yumuk yetişirse uygun yerlerden budarlar da doğru sürer
dallar. Şehvetini sürekli buda ki, beden ağacın güzel
dallar yaysın.
*Define
yıkık yerlere saklanır. Sakın ola fakir ve dertlilerin
kalbini kırma, ahlarını alma.
*Yavaşlıkta
rahmet var. Allah “Ol” derse olur, ama insanı güzel
bezemek için işi dokuz ayda yavaş yavaş yapar.
*Söz,dinleyene
göre söylenir. Terzi elbiseyi bedene göre biçer.
*Zarar
etmek istemezsen, işin önüne gözünü kapa da sonuna bak.
*Varlık
elde etmek için yokluk gerek.
Mimar ev yapmak için boş arsa arar. Marangoz ahşap işi
yapmak için ham tahta arar. Saka su satmak için susuz ev arar.
Yokluğa dikkat et, onda çok hikmetler var.
*Beden
hastalanınca sana ilaç aratır. İyileşti mi şeytanlık aratır.
*Tatlı
sözlü cahil dostun sözüne kanma. O yıllanmış zehire
benzer.
*Hiçbir
şey olmayan bir şey, hiçbir şey olmayan bir şeye aşık
olmuş, hiç var olmamış, hiç var olmamışın yolunu kesmiştir.
Hepsi hayal. Ya gerçek?!..
*Dertten
şikâyeti kes. O seni yokluk hazinesine götüren bir attır.
*Zikir
fikri titretir, harekete geçirir. Zikri fikrine güneş yap.
*Kabul
edilmek ya da reddedilmekle aklını meşgul etme. Sen
emredileni yap yasaklanandan kaç o kadar!..
*Gözündeki
tozu temizlersen bir damladan Dicle’yi görebilirsin.
*Parçalar
bütüne tanıktır. Gurubdan sonraki kızıllık, güneşin
varlığını söyler.
*Karınca
bir tane buğdaya ömrünü harap eder. Oysa o taneye bakıp
harmanı görse, taneye titrer durur muydu?
*Her
dükkânın ayrı bir sanatı ve kârı vardır.
Mesnevi yokluk dükkânıdır oğul. Kunduracıda deri olur.
Terzide kumaş olur. Mesnevimiz vahdet dükkânıdır. Orada
tevhidden başka ne görürsen puttur.
*Mezarda
ölüyü çok gördün. Bir de ölüde mezarı gör ey kör kişi.
*Gönlüm
bağdır, gözüm bulut. Bulut ağladı mı bağ yeşerir.
*Mum
gibi yaş dök ki gönül evin aydınlansın.
*Ana
veya baba surat asmasa, çocuk tehlikelerden korunur mu? Rabb’ın
sana bela verdi ise seni tehlikeden çekip almak içindir. Kızacak
mısın O’na?!..
*Gülmek
ağlamada gizlidir. Zevk, gamda gizlidir.
*Ağzını
açtın mı çıkan söz, artık senin değildir.
*Yoksullardan,
dertlilerden dua iste. Define yıkık yerdedir dedik ya...
*Vaizin
sözünün güzelliği dinleyicinin samimiyetindendir. Öğretmenin
ilim aşkı talebenin can kulağı ile işe sarılmasındandır.
*Gayba
haberlerini dinleyen Peygamber, kulağı olmasa Vahiy gelmezdi.
*Acı
imtihanı rahmet bil.
*Bilgi
ve hikmet, doğru yolla yolsuzluğu göstermek içindir. Her
taraf düzgün yol olsaydı hikmetin de bilginin de anlamı
olmazdı.
*Heva
ve hevesi terk etmek acıdır. Ama Allah’tan uzak kalmak daha
acıdır.
*Her
sevgili aşığından haberdardır. Aşık olmuşsan Allah
senden haberdardır.
*Talebelik
eden, üstad olur.
*Şehirlerde
kuduz köpekler çok olur. Köyler ve yıkık yerler daha
emindir. Define de oralardadır.
*Allah’ın
yücelten ve alçaltandır. Kâinata bak yeri alçalttı da göğü
yükseltti.
*Kurban
mümine sevinç, Öküze helaktir. Kıyamet de öyledir. Kâfire
yıkım, mümine cennet.
*Nefsiyle
savaşmak alçak adamın işi olamaz. Eşeklere Misk sürüldüğünü
gördün mü hiç?
*Kadına
cihad emredilmedi. Nefisle savaşmak onun için onların işi
olamaz.
*Nadir
kadınlar nefsi yenip yüceldiler. Meryem de kadındı ama
Meryemler çok nadir çıktılar.
*Adalet;
layığını yerine koymaktır. Külahın yeri baş, ayakkabının
yeri ayaktır.
*Dünya;
Allah’ın kahır yurdudur.
*Allah
adaleti, herkesi çift yarattı.
*Cebrail’e
can olanların kıblesi sidre, karna kul olanların kıblesi
sofradır. Arifin kıblesi vuslat nuru; filozofun kıblesi
hayaldir.
Zahidin
kıblesi Allah, tamahkârın kıblesi ise altın kesesidir.
Manâya
yönelenlerin kıblesi sabır, görüntüye tapanların kıblesi
bedendir. Batın alemine kanat açmak dileyenlerin kıblesi
Allah, Zahir’de kalanların kıblesi güzel kadın yüzüdür.
*Elde
etmen gecikirse sakın ümitsizlenme. “Allah’tan ümit
kesmeyin” ayetini çokça oku.
*Tutulmadan,
kekelemeden yüzlerce kitap okusan da Allah takdir etmedi ise
aklında hiçbir şey kalmaz.
Allah’a
kulluk edersen kitap okumasan da bilgiler kalbinden akar gelir
sana.
*Cömertlik
sebepsiz, sorgusuz vermektir.
*Kardeşlerinin
gönlünde sana kin varsa kuyuda kalman daha iyidir. Allah kardeşlerinin
kininden korumak için Yusuf’u kuyuya attırdı. Etrafında çekemeyenler,
sevmeyenler çoksa kendi kabına çekilmek daha iyidir.
*Cahilin
eziyetine sabret. Bilse yapar mı?
*Ehil
olmayanlara sabır; ehil olanın ruhuna ciladır. Nemrut’un
ateşi İbrahim’in tevekkülünü artırdı.
*Allah
mumunu üflemeye kalkan bilsin ki, o nur sönmez sadece üfleyen,
kendi ağzını yakar.
*Yarasaların
göz yumması, güneş yok mu demektir?
*Bedenin
direği lokmadır. Açlık kılıcına ekmek zırhtır.
*Allah
korkuyu aleme direk yaptı. Herkes can korkusu ile bir işe sarılır.
Hamdolsun ki, bu korku var. Olmasa dünyada düzen olur muydu?
*Kendinden
korkmak az kişiye nasip olur.
*Doğru
var olmasa yalan olur mu?
*İlaç
dolapta ilaç olarak durdukça tesir etmez. İçilince tesir
eder. Mesnevi rafta durmasın. Okumaya bak.
*Düğümü
kim bağladı ise en iyi o çözer. Bela Allahtan’dır. Öyleyse?...
*Ey
Hikmetine kurban olduğum Allah. Madem dua istersin öyleyse
kabul et.
*Kardeş,
elini duadan ayırma. Kabul edilmiş, edilmemiş sana ne!. Sen
duaya devam et.
*Cennetliklerin
çoğu ahmaktır. Saf olmaya bak.
Akıl ve mantıktan soyun da hayran olmaya bak.
*Şehirliler
edep ve zekâ ehli olurlar. Ama garipleri doyurmak, bağış
yapmak köylülere nasip olmuştur.
*Köylerde
her gece misafir vardır. Bereket vardır.
*Taş,
toprak ve su da gizlice dua eder.
*İnsan
şerle yoğrulmuştur.
*Parlak
ve açık söz, gönle ferahlık verir.
*Sadaka
belayı def eder. Hasta isen, sadaka ile tedavi ol.
*Vurmak
kötü huyadır. Kilim dövülmez, tozu alınır.
*Rüzgâr
da canlıdır. Ad kavmine kasırga olur, Süleyman’a binek.
*Namaz
beş vakittir. Ama âşıklar her dakika namazdadır.
*Baban
tokat atsa da ondan vazgeçmezsin. Allah bir kere vurdu diye
neredeyse kâfir olacaksın.
*Kutluluk
görünce şükret, bela görünce sabret ve sadaka ver.
*Allah’ın
baktığı yer, gönüldür.
*Heva
ve heves erkeklerin hayzıdır. Erkekler, temizlenmeye bakın.
*Aşağılıklara
arkadaş olursan seni helak ederler.
Vaktiyle bir kurbağa fareye eş oldu. Fare, kurbağaya “kardeş
sesin içimi ferahlatır, ama pek az su dışına çıkarsın.
Seni saatlerce bekliyorum. Gel anlaşalım, senin ayağından
benim ayağıma ip bağlayalım, benim canım sesini çekince
ben ipi çekerim sen gelirsin” dedi. Bir gün fareyi karga
gördü ve kaptığı gibi havaya kaldırdı. İpe bağlı kurbağanın
da sonu oldu bu havalanma.!..
*Peygamber
“Hamd ve Cömertlik cennetten dünyaya uzanmış dallardır”
dedi.
*Bedeni
her yana çeken, bakıştır. Erkeğe kadın bakışı verilirse
sapık olur, kadına erkek bakışı verilirse yine sapık olur.
Ama sana Cebrail bakışı verilirse kuş gibi semada yol alırsın.
Arşa aşık olursun. Eşek huyu verilirse köşkün sadece ahır
olur.
*Bulutla
sözleşen, sakalara bakar mı artık?
*Nimet
ve ihsanlara karşı şükret. Fakat sana ihsan eden kişiye de
şükret.
*Hediye
ettiğini geri alan kişi, kusmuğunu yiyen köpeğe benzer.
*Tatlı
meyve yapraklar,dallar arasında gizlidir. Ebedi hayat da ölümün
ardında.
*Korkuda
yüzlerce eminlik vardır. Unutma, gözümüzün gören kısmı
simsiyahtır.
*Peygamber
dedi ki, “Şu iki hırslı hiç doymaz:Dünyayı isteyen ve
ilim isteyen.”
*Sabır
kılavuzu sana kanat açarsa canın arşa, kürsiye kanatlanır.
*Sırlara
Allah’tan başka mahrem yoktur. Ahlara ancak o cevap verir.
*İnsana
kol-kanat, akıldır. Aklın yoksa akıllıyı kılavuz al, görüşün
yoksa görüş sahibine tutun.
*Miras
malının vefası yoktur, geçer gider. Mirasa konan, kadrini
bilmez, çünkü emek vermedi. Sana da Allah bu canı bedava
verdi diye kıymet bilmezsin.
*Din
mahsulünü gözyaşı ile sula.
*Hırsız
ve kötü adama acımak; zayıf ve yoksulları öldürmektir.
*Lezzetin
kaynağı açlıktır. Aç olana arpa ekmeği kebap olur, tok
olan kebaptan tiksinir.
*Kötü
kişilerin inkârı olmasa mucizeler olmazdı.
*Candan
sevilen sevgilinin gerçekliği, kan gibi damarlarda dolaşır.
*Dünya
mülkü bedene tapanlara helaldir. Biz ise çöküşü olmayan
saltanata kul olduk.
*Kadının
hilesine nihayet yoktur. İblis Adem’i kandıramadı da
Havva’ya yöneldi. Havva ile ikisini de elde etti.
*Ört
de senin de ayıbını örtsünler. Kendinden emin olmadıkça
kimsenin haline gülme.
*Kadının
bakışı fitnedir. Bu bakışa bir de sesi eklenirse felaket yüz
kat olur. Ona karşı durmak Yusuf’ların işidir.
*Aşıkların
yanıp yıkılması da bir gelişmedir. Nitekim ay da parça parça
olarak dolunay olur.
*Topraktan
biten gül solar. Gönülden biten ebedidir.
*Sözün
halin olmuş ise kanatlanırsın artık.
*Gam
mayası ile gayba iman kuvvetlenir.
*Boş
karın şeytana zindan olur. Onun pazarı, dolu karındır.
*Hayat;
ölümde ve sıkıntıdadır. En güzel sular karanlık mağaralardan
doğar.
*Sayılı
ömrü Allah’a verirsen sayısız ve ebedi hayat elde edersin.
Mehmet DOĞRAMACI
İstanbul - 14.01.2003
asitane1967@yahoo.com
http://sufizmveinsan.com
|