BEŞ TEMEL DEĞER

EDWIN RICHARD RIGSBEE

BAŞARILI İLİŞKİLER, iki ya da daha fazla insan arasındaki karşılıklı sinerjik istekten kaynaklanır. Üstün nitelikli ilişkilerin temelinde, kişilerin tek başlarına başarabileceklerinden daha fazlasını elde etmeye yönelik bir birlikte çalışma isteği bulunur.

Bu tür ilişkileri destekleyen beş temel değerden söz etmek istiyorum:

1. Güven. Bu, bir başka insanın dürüstlüğünden emin olmak demektir. İlişkinin parçalanmadan sürmesini sağlayan tutkaldır. Başarılı ilişkiler için güven unsurunun yalnızca var olmakla kalmayıp harekete geçmesi de gerekir. Güven, işbirliği yapan tarafların umduğu ve paylaştığı o harika, mistik, el üstünde tutulan erdemdir. Güven, kendinizi sürekli olarak riske atmanız demektir. İlişkilerin kurulmasında ve geliştirilmesinde gerekli olan risk alma sürecidir.

2. Hoşgörü ve anlayış. Hoşgörü ve anlayış sözcükleri, ne yazık ki birer klişe haline gelmiş durumdadır. İlişkilerin sürmesi için bu temel değerin gerçek anlamı ile yaşama geçirilmesi ve işbirliği içinde gerçek yerini bulması gerekir. Bir düşüncenin kimden çıktığı, kime prim sağlayacağı konusunda kaygılanmak yerine; değerini kabul edebildiğiniz zaman gerçekten hoşgörü ve anlayış gösteriyorsunuz demektir.

3. İşbirliği ve gelişme. Benim ilişkiler üzerine verdiğimi seminerlerde yaptırdığım bir çalışma var. Birkaç kişi yüzleri merkeze dönük, bir daire halinde ayakta duruyorlar; gözleri kapalı ve bir ipi tutuyorlar. Sonra kendilerine bir kare oluşturmalarını söylüyorum. Bunu ancak aralarında işbirliği yaptıkları zaman başarabilirler. Bu egzersizin doğal bir sonucu da gelişmedir çünkü katılımcılar birbirlerini yeni bir gözle görmeye başlıyorlar.

4. Özen ve kararlılık. Bir ilişkiye yeterince özen göstermek, kararlı bir biçimde başarıya doğru yürümek açısından zorunludur. Başarılı ilişkilerde yol üzerindeki engebeleri ortadan kaldıran da genellikle budur. İlişkinin taraflarının, acımasızca eleştirilme korkusu olmadan görüşlerini dile getirebilmeleri de buna bağlıdır. Bunun yanı sıra liderin görevini yapabilmesi için, gerekli olan kararlılığa sahip olması ve zaman zaman bir başkası liderlik yaparken onu izleyebilmesi için iletişim becerisinin olması şarttır. İlişkiye özen göstermenin bir başka önemli boyutu sorumluluk alma isteğidir. İlişkilerin kurulması ve sürdürülmesinde, " Aslında şöyle yapmalıydın" demek yerine, "Bence şöyle yapmamız gerekirdi, sence de uygunsa ben bunun sorumluluğunu alırım" demek daha iyidir. Pek çok işte düşünceleri uygulayanlar, düşünceleri üretenlerden çok daha değerlidir.

5. Sinerji ve karşılıklılık. İki insan evlendiği zaman ilk sinerjik sonuç, bir artı birin üç etmesidir: bir erkek, bir kadın ve onlar. Erkek ve kadın birer birey olarak yaşamlarını sürdürürken, "onlar" yeni bir yaşama başlarlar.

Başarılı ilişkilerin temelindeki değerler bunlardır. Sembiyotik bir ilişkide tarafların her biri birlikte var olmanın bir yolunu bulur.

Sembiyotik ilişki; birbirine benzemeyen iki organizmanın, özellikle her ikisi için de avantajlı olduğu durumlarda çok yakın ya da birlikte yaşamasıdır.

Kendileriyle ilişki kurmak istediğiniz kişiler de bu temel değerleri benimsemelidirler; yoksa ilişki daha başından başarısızlığa mahkûmdur ve sembiyotik aşamaya asla geçemez.

Şu soruları yanıtlayın: Sizin ilgi alanınız ile benimki nerede üst üste geliyor? Ben sizin başarılı olmanıza nasıl yardımcı olabilirim ki, karşılığında siz de benim başarıma yardımcı olmayı isteyesiniz? Sizin ruhunuzun derinlerindeki istekleri gerçekleştirmenize ben nasıl yardımcı olayım ki, siz de benim için aynı şeyi yapasınız?

Eğer çevrenizin sizin için değer yaratmasını istiyorsanız, durumunuzu ve gereksinimlerinizi açıkça ortaya koymalısınız. Diğer insanlar, sizin kendinize özgü gereksinimlerinizi iyice anlamış olmalılar. İlişkilerinizi yukarıda saydığımız beş temel değer üzerine kurun; sinerjik ilişkiler için güvenin ilk ve en önemli unsur olduğunu da aklınızdan çıkarmayın.

Bir ilişkiyi başarılı kılmanın ve farklı biçimlerde de olsa 'üreten bir ilişki' kurmanın pek çok yolu vardır. Ancak her türlü ilişkinin olmazsa olmaz kuralı, güvene dayalı olmasıdır.

İstanbul - 17.07.2001
http://sufizmveinsan.com