Yüce kitabımız Kuranı Kerim’de sıklıkla
ifade buyrulan hususlardan biri de varlık aleminde
her an hükmü geçerli olan ve iradesi tecelli eden Allah’ın her şey
üzerindeki mutlak tasarruf yetkisidir.Mülkün sahibi olması hasebiyle
mülkünde her an DİLEDİĞİ gibi tasarruf etmektedir.Şeriksiz nüfuziyeti
dolayısıyla da yaptıklarından sual sorulması imkansızdır.
Bu yazımızda inşaallah elimizden geldiği kadarıyla Allah’ın mutlak
iradesiyle
alakalı İlahi beyanlarını derleyip sizlere aksettirmeye
çalışacağız.Şüphesiz ki yegâne irade
sahibi Allah’tır.Bu gerçekten bigâne kalmak ise iz'an ve insaf
düsturlarına sığmaz.Gerçekte mutlak irade noktasında,dileme yetkisinin
kimde olması gerektiği hususunu ilgili ayet
örneklerini incelediğiniz de inanıyorum ki sizler de kanaat
getireceksiniz.Şimdi Kuran ne
söylüyor kulak verelim:
İNSAN SURESİ29-31
" İşte bu bir ikazdır.Dileyen Rabbine bir yol edinir.Bununla birlikte
siz DİLEYEMEZSİNİZ.
DİLEYEN sadece Allah’tır.Allah DİLEDİĞİNİ rahmeti içine koyar."(1)
BURUC 16
" Allah DİLEDİĞİ fiilleri ortaya koyan fa'alün lima yüriddir."
ALİ İMRAN 26-27
" Ey mülkün sahibi Allahım! DİLEDİĞİNE mülkü verirsin, DİLEDİĞİNDEN
mülkü çeker alırsın.
DİLEDİĞİNİ aziz eder,DİLEDİĞİNİ zelil kılarsın.Hayır yalnız senin
elindedir.DİLEDİĞİNE
hesapsız rızık verirsin."
ŞURA 13
" Allah DİLEDİĞİNİ kendine seçer."
BAKARA 20
" Allah DİLESEYDİ elbette elbette işitmelerine de görmelerini de
alıverirdi."
BAKARA 105
" Allah ise rahmetiyle imtiyazı DİLEDİĞİNE bahşeder."
YASİN 82
" O'nun emri bir şeyi DİLEDİĞİNDE sadece ol der oluverir."
BAKARA 212-213
" Allah DİLEDİĞİNE hesapsız nimet verir.Allah DİLEDİĞİNİ sıratı
müstakime hidayet buyurur.(yönlendirir iletir)"
BAKARA 220
" Eğer Allah DİLESEYDİ sizi mutlaka lanetine uğratırdı.Şüphesiz ki
Allah Azizül Hakimdir."
BAKARA 247
" Allah mülkü DİLEDİĞİNE verir."
BAKARA 251
" Davud Calutu öldürdü.Allah kendisine mülk ve hikmet verdi ve daha
DİLEDİĞİNDEN ona
bildirerek talim etti."
BAKARA 253
" Biz Rasullerin bazılarını bazılarından efdal kıldık.Eğer Allah
DİLESEYDİ bunların arkasındaki
ümmetler kendilerine o beyyineler(beyan ayetleri) geldikten sonra
birbirlerinin kanına
girmezlerdi.Velakin Allah DİLEDİĞİNİ yapar."
BAKARA 255
" Allah onların önlerindekini ve arkalarındakini bilir.Onlar ise O'nun
DİLEDİĞİ kadarından başka
hiçbir şeyi kavrayamazlar."
BAKARA 261
"
Allah DİLEDİĞİNE kat kat fazlasıyla verir."
BAKARA 269
"
Allah DİLEDİĞİNE hikmet verir."
BAKARA 272
"
Allah DİLEDİĞİNE hidayet eder."
BAKARA 284
"
Allah DİLEDİĞİNE mağfiret eder.DİLEDİĞİNE azab eder."
ALİ İMRAN 6
"
Rahimlerde sizi DİLEDİĞİ keyfiyette tasvir eden O'dur."
ALİ İMRAN 40
"
Allah DİLEDİĞİNİ yapar."
ALİ İMRAN 47
"
Allah neyi DİLERSE yaratır.O bir emri muradedince(dileyince) sadece ol
der oluverir."
ALİ İMRAN 73-74
"
Doğrusu fazl Allah’ın elindedir.Onu DİLEDİĞİNE verir.Rahmetiyle
imtiyazı DİLEDİĞİNE
bahşeder."
ALİ İMRAN 179
"
Allah Rasullerinden DİLEDİĞİNİ seçer."
NİSA 49
"
Bakmaz mısın şu nefislerini tezkiye edip duranlara.! Hayır! YALNIZ
ALLAH DİLEDİĞİNİ
tezkiye eder."
NİSA 90
"
Allah DİLESEYDİ bunları üzerinize musallat ederdi."
MAİDE 17
"
Allah DİLEDİĞİNİ yaratır.."
MAİDE 48
"
Allah DİLESEYDİ hepinizi tekbir ümmet kılardı."
KASAS 56
"
Sen sevdiğin kimseyi hidayete erdiremezsin.Ancak Allah DİLEDİĞİNE
hidayet verir ve hidayete erecekleri o daha iyi bilir."
ENAM 35
"
Allah DİLESEYDİ elbette onları hidayet üzere toplardı.O halde sakın
cahillerden olma!"
ENAM 88
"
İşte o hidayet yolu Allah hüdasıdır.O kullarından DİLEDİĞİNE hidayet
eder."
ENAM 111
" ...Yine
ihtimal yok ki iman edecek değillerdir;meğer ki sadece Allah DİLEMİŞ
olsun."
ENAM 125
"
Allah her kimi hidayetine erdirmeyi DİLERSE İslam’a sinesini açar.Her
kimi de dalalette
bırakmayı DİLERSE onun da kalbini daraltır."
ENAM 128
" ...
Buyrulacak ki Ateş ikametgahınız.Allah’ın DİLEDİKLERİ dışında hepiniz
oradasınız."
ENAM 133
" Rabbin
Gani,merhametli.Yoksa DİLERSE sizi ortadan kaldırır,arkanızdan
yerinize DİLEDİĞİNİ
getirir."
ENAM 137
"
Müşriklerden çoğuna evlatlarını öldürmeyi,o taptıkları şerikler iyi
bir şeymiş gibi gösterdi.
Allah DİLESEYDİ bunu yapamazlardı."
ENAM 149
" İşte
size apaçık,sağlam bir delil Allah’tan.EVET O DİLESEYDİ SİZE HEP
BİRDEN HİDAYET
EDERDİ."
ARAF 100
" Eğer
DİLEMİŞ olsaydık onların günahlarını başlarına çarpardık."
ARAF 155-156
" Bir de
Musa kavminden yetmiş er seçmişti.Vakta ki bunları o sarsıntı
yakaladı.Rabbim dedi.
DİLESEYDİN bunları ve beni daha evvel helak edersin.Şimdi bizleri
içimizdeki sefihler yüzün-
den helak mı edeceksin? O sırf senin fitnen.Sen bununla DİLEDİĞİNİ
dalalette bırakır,
DİLEDİĞİNE hidayet kılarsın."
ARAF 188
" De ki:
Ben kendime Allah’ın DİLEDİĞİNDEN başka bir menfaate de malik
değilim,bir zarar
vermeye de.."
TEVBE 15
" Allah
DİLEDİĞİNE tevbe de nasip eder"
YUNUS 25
" ALLAH
darusselama davet eder.DİLEDİĞİNİ de sıratı müstakime hidayet eder"
YUNUS 49
" De ki:
Ben kendi kendime Allah’ın DİLEDİĞİNDEN başka ne bir menfaate ne de
bir zarara
malik değilim."
YUNUS107
" Eğer
Allah sana bir keder verirse onu O'ndan başka keşfedecek
(açacak,giderecek) yoktur.
O sana fazlından bir hayır DİLERSE o vakit de O'NUN fazlını reddedecek
yoktur.O onu
kullarından DİLEDİĞİNE nasip eder."
HUD 107-108
" Sadece
Rabbinin DİLEDİĞİ şakiler (cehennem ehli) orada daimi kalacaklar.Çünki
Rabbin
DİLEDİĞİNİ yapandır.Sadece Rabbinin DİLEDİĞİ saidler (cennet ehli)
samavat ve yer durdukça cennettedirler."(2)
HUD 118
" Hem Rabbin
DİLESEYDİ elbette bütün insanları tek bir ümmet yapardı."
YUSUF 76
" ...Yusuf için
böyle bir tedbir yaptık.Melikin dininde (ceza sisteminde) kardeşini
almasına çare
yoktu.Lakin Allah’ın DİLEMESİ BAŞKA.Biz DİLEDİĞİMİZİ DERECELERLE
YÜKSELTİRİZ."
RAD 11
" Allah bir kavme
kötülük DİLEDİĞİNDE onun reddine çare bulunmaz."
RAD 13
" Allah
saikalar(yıldırımlar) gönderir de onunla DİLEDİĞİNİ çarpar."
RAD 26-27
" Allah DİLEDİĞİ
kimseye rızkı genişletir,daraltır da.De ki: Allah DİLEDİĞİ kimseyi
şaşırtıyor,kim
de gönül
verirse hidayet buyuruyor."
RAD 31
" ... İman edenler
kâfirlerden ümidi kesip anlamadılar mı ki Allah DİLESEYDİ elbette
insanların
hepsine hidayet ederdi."
RAD 39
" Allah DİLEDİĞİNİ
MAHV VE İSPAT EDER.DİLEDİĞİNİ hidayete erdirir."
İBRAHİM 4
" Allah DİLEDİĞİNİ
DALALETTE BIRAKIR.DİLEDİĞİNİ DE hidayete erdirir."
İBRAHİM 19-20
" Görmedin mi Allah
gökleri ve yeri Hak ile yaratmış.DİLERSE sizi giderir ve yepyeni
yaratışla
açığa
çıkar.Allah’a göre bu ehemmiyetli bir şey değildir."
İBRAHİM 27
" Allah ne DİLERSE
yapar."
NAHL 9
" Yolu doğrultmak da
Allah’a aittir,ondan sapanı da var.Bununla birlikte Allah DİLESEYDİ
hepinizi hidayette kılardı."
NAHL 37
" Sen onların hidayet
bulmalarına haris(düşkün)isen bil ki herhalde Allah dalalette
bırakacağı
kimselere
hidayet vermez.Onların yardımcıları da olmaz."
NAHL 93
" Allah DİLESEYDİ elbette
hepinizi bir tek ümmet yapardı velakin O DİLEDİĞİNE dalalet,DİLEDİĞİNE
hidayet buyurur."
İSRA 30
" Rabbin DİLEDİĞİNE hem
rızkı genişletir hem de sıkar."
İSRA 54
" Rabbiniz sizi daha çok
bilir.DİLERSE size merhamet buyurur,DİLERSE azab eder.Seni de
üzerlerine vekil göndermedik!!"
İSRA 56
" Celalim hakkı için DİLERSEK
sana vahyettiğimizi de tamamen gideriveririz.Sonra bize karşı
kendine bir vekil de
bulamazsın."
İSRA 97
" Ve her kime Allah hidayet
verirse işte o hidayete ermiştir.Her kimi de saptırırsa artık onun
için O'NDAN
BAŞKA VELİ BULAMAZSIN."
KEHF 23
" Hiçbir şey için DE Allah’ın
DİLEMESİNE bağlamaksızın, Ben bunu muhakkak yaparım, deme."
ENBİYA 9
" DİLEDİKLERİMİZİ necata çıkartıp
müsrifleri helak ederiz."
HACC 14
" Şüphesiz ki, Allah ne DİLERSE
yapar."
HACC 16
" Ve işte biz onu böyle
açık,anlaşılır ayetler olarak inzal ettik ve çünkü Allah DİLEDİĞİNE
hidayet eder."
HACC 18
" Her kimi Allah zelil ederse
artık ona ikram edecek yoktur.Şüphesiz Allah ne DİLERSE yapar."
NUR 21
" Allah’ın fazlı rahmeti
olmasaydı hiçbiriniz asla temize çıkamazdı.Lakin Allah DİLEDİĞİNİ
temize
çıkarır."
NUR 35
" Allah DİLEDİĞİNİ Nuruna hidayet
buyurur(iletir)"
NUR 43
" ...O yağmuru DİLEDİĞİNE isabet
ettiriyor,DİLEDİĞİNDEN bertaraf ediyor.
NUR 45-46
" Allah ne DİLERSE
yaratır.Hakikat Allah her şeye Kadir,çok Kadir."
FURKAN 51
" DİLESEYDİK, elbette her köyde
bir nezir(uyarıcı) ba'sederdik(gönderirdik."
ŞURA 3-4
" Sen adeta kendine kıyacaksın
mümin olmayacaklar diye.DİLERSEK üzerlerine semadan bir
ayet indiririz de ona
boyunları eğilirdi."
KASAS 68
" Rabbin DİLEDİĞİNİ yaratır ve
ihtiyar eder (seçer).Muhayyerlik(seçme hakkı) onların değildir.
ANKEBUT 21
" Allah her şeye
Kadirdir.DİLEDİĞİNE azab eder,dilediğine de rahmet."
RUM 5
" Allah kimi DİLERSE muzaffer
kılar.."
SECDE 13
" Eğer DİLEMİŞ olsaydık her nefse
hidayetini verirdik.Velakin benden şu söz hak oldu:Elbette
ve elbette
cehennemi bütün insanlarla ve cinlerle dolduracağım."
AHZAB 17
" De ki: Kimin haddine ki sizi
Allah’tan saklasın.Şayet size bir felaket DİLERSE yahut size bir
rahmet DİLERSE
Allah’tan başka kendilerine bir Veli de bulamazlar bir nasir de."
SEBE 9
" DİLERSEK kendilerini yere
geçiriveririz, yahut üzerlerine parçalar düşürüveririz."
FATIR 8
" Şüphe yok ki Allah DİLEDİĞİNİ
şaşırtır.DİLEDİĞİNE de hidayet eder."
Fatır 16-17
" Allah DİLERSE sizi giderir ve
yeni bir halk getirir."
YASİN 41
" DİLERSEK onları denize gark
eder ve boğarız.."
ŞURA 24
" Allah DİLERSE senin de kalbini
üstünden mühürleyiverir (bilincini körleştirir)"
ŞURA 49
" Bütün göklerin ve yerin mülkü
Allah’ındır.DİLEDİĞİNİ yaratır,DİLEDİĞİ kimselere dişiler
bahşeder,DİLEDİĞİNE de erkek.Yahut da onları ikiz yapar.DİLEDİĞİNİ de
kısır bırakır."
ŞURA 51-52
" RASUL GÖNDERİP İZNİYLE
ONA DİLEDİĞİNİ VAHYETTİRİR.BİZ KURANI BİR NUR KILDIK.
ONUNLA KULLARIMIZDAN
DİLEDİĞİMİZE HİDAYET EDECEĞİZ."
Bunca Ayeti Kerime Mutlak İradeyi vurgularken bazı insanların DİLEME
yetkisini
insana vermesi gerçekten
düşündürücüdür.Yazımızı bir dua ile bitirelim:
" EY HER AN DİLEDİĞİNİ YAPAN MÜRİD! EY YARATTIKLARININ HER BİRİNİ
DİLEDİKLERİNİ ORTAYA KOYMAK
ÜZERE YARATAN HALIKI ZÜLCELAL.MUTLAK GERÇEĞİ
BİZLERE İDRAK ETTİR.
ŞÜPHESİZ Kİ SEN DİLEDİĞİNİ YAPANSIN."
Nazım AKPINAR
DİPNOT (1): İlgili Ayette, insanda ve diğer tüm birimlerde açığa
çıkan iradenin gerçekte
Allah’ın iradesi olduğuna işaret
edilmiştir.
DİPNOT (2): İlgili Ayette Saadet ve
Şekavet ehlinin ezeli takdirin gereği olarak akibetleri ifade
edilmiştir.
Nazım AKPINAR
İstanbul
-12.05.2005
http://sufizmveinsan.com
|