Arıcılık,
yalnız bal üretimi için yapılmaz. Arı sütü, polen,
balmumu üretimi ve
bizzat arıların çoğaltılması da getirisi olan uğraş
kollarıdır.
Arıların
dünyasını biraz daha aralayıp bu harika ürünlerin nasıl
elde edildiğine ve özelliklerine de bir bakış atfedelim:
Arıcılıkta
temel ürün baldır.
Mevsimin özelliği, kovanın kuvveti, bulunulan bölge ile;
elde edilen bal miktarı doğrudan ilgilidir. Hiç üretim
olmaması yanında, tek kovandan 200 kg bal elde edildiğine de
şahit olmuşumdur. Ortalama olarak 25-30 kg bal alınabilir bir
kovandan. 70 bin arı yükünden yaklaşık 1 kg bal elde
edilir. (Bir arının bir uçuşu ile getirdiği bal miktarı,
bir arı yükü olarak kabul edilir. )
İşçi arıların başlarının uç tarafında hortumları
vardır. Yaklaşık 1 cm. kadardır. Bunları çiçeklerin içerisine
sokarak orada bulunan tatlı bir sıvı olan çiçek nektarını
emerler ve
midelerinin bir bölümünü oluşturan “bal
midesine” aktarırlar. Burada midenin öz suları, balözünün
şekerlerini daha basit şekerlere çevirir ve başka maddeler
katarlar. Sonra bu sıvıyı kovandaki petek gözlerine, kovan içerisinde
bulunan genç işçiler vasıtasıyla boşaltırlar. Ancak bu sıvının
kıvamı, uzunca zaman korunması için uygun değildir. İçerisindeki
su biraz daha buharlaştırılır, gerekli kıvama eriştikten
sonra,
petek gözlerinin ağzı bal mumu ile, genç arılar
tarafından sırlanır. Ama her zaman olmayabilir bu durum. Ağzı
sırlanmamış olanlar da santrifüjden geçirilerek süzme bal
olarak kullanılır. Yalnız şu anlaşılmamalıdır : Süzme ballar
sadece sırlanmamış peteklerden elde edilir. Sırlı olanların da sırları, özel
taraklardan geçirilerek
bozulduktan sonra süzülebilmektedir.
Rengi
ve kokusu çevresel etkenlerle değişiklik gösteren bal, birçok
kullanım alanının yanında, temel olarak beslenme maddesi ve
ilaç olarak kullanılır. %62 – 83 kadar şeker ihtiva eder.
Bununla birlikte, bir miktar sakkaroz ile dekstrin de vardır.
Bilinen
yararlarından bazıları şunlardır :
-Soğuk
suyla yapılmış bal şerbeti, ishalin, ılık suyla yapılanı
da kabızlığın ilacıdır.
-Kalp çarpıntısına faydalıdır.
-Mide ve tüm sindirim sistemine yararlıdır.
-Kansızlık için harika bir
kan deposudur.
-Süt ve bol su ile karıştırılarak içildiğinde barsak şeritlerini
öldürür.
-Beyin faaliyetlerini hızlandırma yönünde olumlu katkıları
vardır.
-Hazmı kolaylaştırır.
-Kemik hastalığı için çok yararlıdır.
-Uykusuzluk ve asap bozukluklarını önlemede faydalıdır.
-Bir miktar sirke ile karıştırılıp ağız çalkalanırsa, ağız
kokularını giderir.
-Karın ağrısını keser.
-Altını ıslatan çocuklarda da olumlu etkileri görülmüştür.
-Kaynatılmış ada çayını bir miktar sirke ve bal ile karıştırıp
gargara yapıldığında bademcikleri ve boğaz anjinini
tedavide çok başarılıdır.
-Tıp çok sıcak bakmamakla birlikte, şeker hastalığının
alt sınırlarında olanların, günde az bir miktar bal
yemelerinin risk oluşturmadığı tecrübelerle görülmüştür.
Cenabı
Hakk
Kuran’ da
şöyle buyuruyor :
Nahl
Sûresi –68. Âyet : “Senin Rabbin balbal
arısına şöyle vahyetti: Dağlardan, ağaçlardan ve insanların
kuracakları kovanlardan kendine evler edin.”
Nahl
Sûresi- 69. Âyet : “Sonra meyvaların hepsinden ye de,
Rabbinin (sana) kolay kıldığı yollara gir, diye ilham etti.
Onların karınlarından renkleri çeşitli bir bal çıkar ki,
onda insanlar için şifâ vardır. Şüphesiz ki bunda düşünen
bir millet için, büyük bir ibret vardır.”
Balın
şifa olduğu hakkında çok sayıda Hadis-i Şerif
de vardır. Bunların ikisi şöyledir :
3956
- Ebu Sa'idi'l-Hudri radıyallahu anh anlatıyor:
Bir adam Resûlullah Aleyhissalâtu vesselâm'a gelerek:
-Kardeşim ishal oldu (ne yapayım?) diye sordu.
Aleyhissalatu
vesselam:
-Ona bal (şerbeti) içir!.. Ferman buyurdu. Adam içirdi.
Bilahare aynı şahıs tekrar gelip :
-Ben bal (şerbeti) içirdim. Ancak, bu onun ishalini artırmadan
başka bir şeye yaramadı dedi. (Adam bu gidip gelmeleri) üç
kere tekrar etti. Sonunda Aleyhissalatu vesselam :
-Allah doğru söyledi. Kardeşinin karnı yalan söyledi (hata
etti) buyurdu. Sonra bir kere daha içirdi. Bu sefer kardeşi
iyileşti.
Buhari, Tıp 4, 24; Müslim, Selam 91 , (2217);
3973
- İbni Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: "Resûlullah
aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Şifa üç şeydedir:
-
Bal şerbeti.
- Kan aldırma.
- Ateşle dağlama.
Ancak
ümmetimi dağlamaktan men ediyorum.
Bir
rivayette: "Balda, hacamat olmada şifa vardır."
denmiştir."
Buhari,
Tıp 3.
İstanbul
- 28.05.2002
http://sufizmveinsan.com
|