116.
Oburluk ve iştahsızlık, bedenin baş düşmanıdır.
117. Yemekten
sonra yürümek gereklidir.
118. Ayağını
sıcak,başını serin tut.
119. Devlet
adamını ve hanımını sırdaş edinme.
120. Alçak
adama borçlanma.
121. Sağlık
için; çiğ yeme, sıcak yeme, çok yeme
122. Günahın
zerresinden bile kaç. Gazaba uğrayacakmışsın gibi
Allah’tan kork. Lakin ümidin, korkundan fazla olsun.
123. En
iyi nimet, iyi huylu olmaktır.
124.
Sözüne sadık ol.
125. Akranınla
sohbet et.
126. Herkese
yumuşak ol.
127. Geçmişte
seninle düşmanlığı olmuş kimseye güvenme.
128. Dosdoğru
ol.
129. Başına
gelene sabret.
130. İyi
kişilerle arkadaş ol.
131. Dilini
küfür sözlerden koru.
132. Sadakayı
terk etme, zekâtı men etme.
133. Kötülüğü
terk edip Allah’tan af dile, tövbe edip bir daha tevbeni
bozma.
134. Sahtekârlık
etme, kimseyi aldatma.
135. Sarımsak şifalıdır.
136. Soğanın
çiği zarar,pişmişi yarar.
137. Duvarı
nem,insanı gam yıkar.
138. Ey
oğlum!Cahili bir yere elçi olarak gönderme. Eğer akıllı
birini
bulamazsan kendin
git.
139. Ey
oğlum! Dünya, derin deniz gibidir. Çok insan onda boğulmuştur.
Takva
gemin, iman yükün, tevekkül halin, salih amel azığın
olsun.
Kurtulursan Allah’ın
rahmetiyle, boğulursan günahın sebebiyledir.
140. Ey
oğlum! Ben nice ağır yükler taşıdım; fakat fakirlik
gibi acı
görmedim.
141. Nice
ağır yükler çektim, kötü komşudan ağırını
görmedim.
142. Merhamet
eden, merhamet bulur.
143. Hayır
söyleyen kâr eder; kötü konuşan günahkâr olur.
Diline hâkim olmayan pişman olur.
144. Ey
oğlum! Kanaatkâr olursan cihanda senden zengin kimse yoktur.
145. Başkasına
hased eden ıstıraptan kurtulamaz.
146. Ey
oğlum! Her halinde Allah’a sığın, her şeyi
Allah’tan bil.
147. Dünyanın
sevinç ve neşelerini tecrübe ettim; ilimden
lezzetlisini
görmedim.
148. Ey
oğlum! Sözü tatlı söyle, katı, kaba, sert söyleme. Çok
zaman sus.
Tefekkür
et, o zaman dilin belasından emin olursun.
149. Sende
olmayan özelliklerle insanlar seni överlerse büyüklenme.
Kendinden
aşağısını hor görme.
150. Müslümanlar
hakkında kötü düşünme. Suizan seni hiç kimseyle dost
yapmaz.
151. Ey
oğlum! İnsanlara karşı güler yüzlü ve doğru sözlü ol
152. Ey
oğlum! İnsan cimri olunca, onun hakkında kötü sözler çok
söylenir.
153. Kötü
huylu, her ne kadar güzel olsa da, onun sohbetinden kaç.
Çünkü onun güzelliği, kötü huyunu örtmez
154. Ey
oğlum! Ticaret olarak takvaya sarıl. Bu, mal olmadan kâr
getirir.
155. Sıhhat
gibi zenginlik, güzel ahlak gibi nimet yoktur.
156. Ey
oğlum! Horoz senden daha akıllı olmasın.O, her sabah
zikir ve tesbih ederken sen uyuma.
157. Dünya
geçici ve kısadır. Senin dünya hayatın ise azın azıdır.
Bunun da azının azı kalmıştır, çoğu geçmiştir.
158. İbadet,
ancak Allah’ı görüyormuş gibi yapılır. Her kimse
Allah’ı
yakın
hissettiği derecede Allah’a ibadet eder.
159. Altın
ateşte denenip saflaştırıldığı gibi, insan da bela
ve
musibetlerle
denenir.
160. Ey
oğlum! Kötü huydan, gönül dağınıklığından sakın. Sabırsız
olma,yoksa
arkadaş bulamazsın. İşini severek yap. Sıkıntılara
katlan.
Bütün
insanlara karşı iyi huylu ol. Çünkü insanlara karşı iyi
huylu olan
onlara
güler yüz göstereni herkes sever.
161. Dünyadan
yetecek kadar nasibini al, yoksa insanlara muhtaç olur
ellerine
bakarsın.
162. Ey
oğlum, kötü kadından sakın. Çünkü o vaktinden önce seni
kocaltır. Kötü kadınların şerrinden kork, çünkü
onlar iyiliğe çağırmaz.
163. Yavrucuğum!
Âlimlerin meclislerinde devamlı bulun. Davranışları
sözleriyle
uyum gösteren âlimlerin sözlerini dinle.
164. Yavrucuğum!
İlimden bilmediğini öğren. Bildiğini bilmeyenlere öğret.
165. Bir
gün Davud (as) Hz. Lokman’a “ Bir koyun boğazlayıp
bütün
vücudunun
en iyisi olan bir parça et getir.”dedi. O da
gidip koyunun
diliyle
yüreğini getirdi. Yine başka bir
zamanda “Koyunun en
kötüsünden
bir parça et getir.” dedi. Yine diliyle yüreğini
getirdi.
Sebebini
sorduğunda: “Dille yürek iyi olursa, o kimse iyi olur;
o kötü
olunca
bütün kötülerin kötüsü olur.” dedi.
166. Ey
oğlum! Dostlarının bir şeyini reddetme. Fakat
Allah’ı
istediğinden
başka türlü hareket edecek kadar da ileri gitme.
167. Yalandan
sakın. O serçe eti gibi tatlıdır. Ondan az kimse
kurtulabilir.
168. Oğlum!
Sana birtakım hasletler tavsiye edeceğim, bunları yerine
getirirsen
mensup olduğun toplumun efendisi olursun: Herkese
tatlı
davran.
İyiden de kötüden de cehaletini gizle. Dostlarını
koru. Yakınlarını
ziyaret
et. Gammazların sözüne kıymet vermeyeceğine, arayı
bozacak azgınların sözünü dinlemeyeceğine dair
onlara teminat ver. Öyle arkadaşlar seç ki, ayrıldığınız
zaman ne onları diline dola, ne de onlar seni dillerine dolasınlar.
169. Oğlum
! Dünyayı sat, ahireti al. Böylece alışverişinde
her iki
yönden
de kâr edersin. Sakın ahiretini satıp da dünyayı
alma. Çünkü, her iki tarafta da zararlı çıkarsın.
170. Oğlum!
İlim meclislerine sokul,fakat âlimlerle mücadele edip
onları üzme. Dünyadan yetecek kadarını al,fazlasını
ahiretin için infak et. Sıkıntıya düşerek başkasının
sırtına yük olacak şekilde dünyayı tamamen arkana atma.
Şehvetini
kıracak şekilde oruç tut. Adi kimselerin meclislerine
katılma.
171. Ey
oğlum ! ikram edici ol, saçıcı olma.
172. Hasta
olmadan önce tabib çağır. Tabibe hasta olmadan
önce hürmet
göster.
173. Ey
oğlum! Bir insanda şu beş özellik toplanırsa o insan
müttaki,
Veli, Allah’ın kendisine yakın kıldığı
kullardan olup
şeytandan
uzaklaşır. Bunlar: din, mal, güzel ahlak, haya ve cömertlik.
174. Şu
beş özellik de kimde bulunursa o kötü insandır, Allah
‘tan
uzaktır.
Bunlar; küfür, kibir, şükür azlığı ,cimrilik ve kötü
ahlaktır.
175. Oğlum
! Hayreti gerektirmeyen lüzumsuz şeylere gülme, lüzumsuz
yerlerde
gezme, üstüne vazife olmayandan sorma.
176. Başkasının
servetini koruyacağım diye kendi servetini mahvetme.
Senin
malın kendin için harcayıp infak ettiğindir. Başkasının
malı, veresiye terk ettiğindir.
177. Bir
işin sonunu gören pişmanlıktan emin olur.
178. Bilmediğin
şeyi tam öğren.
179. Borçlu
olmaktan sakın. Borç yüzünden gündüz zillet, gece üzüntü
içinde olursun.
180. Ey
oğlum! Âlimlere karşı övünmek, akılsızlarla inatlaşmak,
meclislerde
ve toplantılarda gösteriş yapmak için ilim öğrenme.
İhtiyacım
yok diye de ilmi terk etme.
181. Ey
oğlum ! Yalandan çok sakın. Çünkü dinini
bozar ve insanlar
yanında
şerefini düşürür. Bununla birlikte hayanı,
değerini ve makamını kaybedersin.
182. Hep
üzüntülü olma, kalbini dertli kılma.
183. Ey
oğlum! “ Allah’ım beni affet,bağışla” duasını
çok oku. Çünkü
öyle
anlar vardır ki, Allah o anda dua edenin duasını kabul
eder.
184. Yavrucuğum!
Dünyaya gönül bağlama. Ona güvenme. Çünkü sen
bunun için yaratılmadın.
185. İnsanlara
muhtaç olduğunu gösterme. Çünkü senin böyle
yapman
zenginliktir.
186. Dünyada,
dünyada kalacağın kadar çalış;ahirete, ahirette
kalacağın
kadar
çalış
187. Allah’a
isyan edeceğin zaman, Allah’ın ve meleklerinin göremeyeceği
bir yer ara.
188. Cehennemde
Allah’ın azabına dayanacak kadar günah işlemeye
cesaret göster.
189.
Özür dilemeyi gerektirecek
şeylerden sakın.
190.
Dostlarına da düşmanlarına
da güler yüzlü ol.
192.
Dostlarına saygılı
ol,onlara ikramda bulun
193.
Büyüklerle
konuşurken sözü uzatma.
194. Başkasının
yanında kendini ve aileni övme.
195. Gördüğünü
gizlemen,şüphe ettiğini açıklamandan daha iyidir.
196. Bir
kimse konuşurken araya laf karıştırma.
197. Ey
oğlum! Allah kendisine emanet edilen şeyi korur.
Ben de seni, malını, dinini ve amelinin sonunu Allah’a
emanet ediyorum.
<devam
edecek>
Bodrum
- 12.11.2002
hilbira@hotmail.com
http://sufizmveinsan.com
|