[2-370,371/85]Huzeyfetu'bnu'l-Yemân (radıyallahu anh) anlatıyor: Hz.
Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm), bize iki hadis irad buyurmuştu.
Ben bunlardan birini gördüm, diğerini de bekliyorum. Buyurmuştu ki:
Emanet (din, adalet duyguları) insanların kalplerinin derinliklerine
(yaratılışlarında, fıtrî meyiller olarak) konmuştur. Sonradan Kur'ân-ı
Kerîm indi. (İnsanlar kalplerine konmuş olan bu fıtrî temâyüllerin)
Kur'ân ve hadiste te'yîdini buldular. Resûlullah (aleyhissalâtu
vesselâm) bize bu emanetin kalplerden kalkmasından da bahsetti ve
buyurdu ki: "Kişi uykuda imiş gibi farkında olmadan kalbinden emanet
alınır. Geride, benek izi gibi bir iz kalır. Sonra ikinci sefer, yine
uykuda imişcesine, kişi farkında olmadan kalbindeki emânet duygusundan
bir miktar daha alınır. Bunun da, kalpte bir kabarcık izi gibi bir izi
kalır, yâni şöyle ki, ayağın üzerinden bir kor parçasını yuvarlayacak
olsan değdiği yerleri kabarmış görürsün. Ne var ki, içinde işe yarar
bir şey yoktur. Sonra Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm) bir çakıl
tanesi aldı, onu ayağının üzerinde yuvarladı. (Ve sözüne devam etti:)
"Emanet bu şekilde peyder pey azalmaya devam eder, o hâle gelinir ki
artık) alış verişe giden insanlarda (itimad, güven, doğruluk ve)
emanet tamamen kaybolur. Hatta dürüstler "falanca kabilede dürüst
insanlar varmış" diye parmakla gösterilirler. Bazan da, kalbinde zerre
miktar iman olmayan bir kimsenin "ne civanmerd, ne kibar, ne akıllı
kişi" diye övüldüğü olur." (Huzeyfe devam etti:)
-Ben öyle günler gördüm ki, hanginizle alış veriş yaptığıma
aldırmazdım. Muhâtabım Müslüman idiyse, bana karşı hile yapmasına
dindarlığı mâni olurdu. Muhatabım Yahudi veya Hıristiyan idiyse, onu
da, âmiri(nden vâliden gelen korku ve disiplin) bana hile yapmaktan
alıkoyardı. Fakat bugün sizden sadece falanca falanca ile (gönül
huzuruyla) alış veriş yapabilirim."
[2-372/86]Ebu Hüreyre (radıyallahu anh) anlatıyor: "Resûlullah
(aleyhissalâtu vesselâm) buyurdu ki:
"Emanet kaybedilince kıyameti bekleyin." "Emanet nasıl kaybolur?" diye
sordular. "İşler ehil olmayanlara teslim edilince" diye cevapladı."
[2-379/93]Huzeyfe (radıyallahu anh) anlatıyor: Resûlullah
(aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki:
"Nefsimi kudret elinde tutan Zat'a kasem olsun, ya ma'rufu emreder ve
münkerden de yasaklarsınız veya Allah'ın katından umumî bir belâ
göndermesi yakındır. O zaman yalvar yakar olursunuz da duanız kabul
edilmez."
[2-386]
: Rasûlullah (a.s.) buyurdular ki :
Allah’ın hududuna (emir ve yasaklarına) giren meseleleri tatbik eden
–ve yağcılık yaparak müsamaha ve gevşeklik gösteren iyi- kimse ile,
yasakları işleyen kimselerin durumları , bir gemiye binip kur’a
çekerek , geminin alt ve üst katlarına yarleşen yolculara benzer. Öyle
ki , alt katta oturanlar , su ihtiyaçlarını giderirken üsttekilerin
yanından geçip onları rahatsız ediyorlardı. (Alttakiler bu duruma son
vermek için) bir balta alarak geminin dibini delmeye başlasalar ,
üsttekiler hemen gelip : “Yahu ne yapıyorsunuz?... diye sorunca ,
alttakiler :”Biz su ihtiyacımızı görürken sizi rahatsız ediyorduk,
halbuki suya muhtacız , şimdi sizi rahatsız etmeden yerimizi delerek
bu şekilde elde edeceğiz!…” deseler ve üsttekiler bu işte onlara mani
olsalar hem kendilerini kurtarırlar, hem de onları kurtarmış
olurlar.Eğer yaptıkları işte serbest bırakılsalar ; hem onları helak
ederler , hem de kendileri helak olurlar…
[2-393]
: Abdullah İbni Amr İbni’l Âs rivayet eder :Biz bir gün
Rasûlullah(a.s.) ın etrafında oturuyorduk.Fitneden söz etti ve dedi ki
:
-İnsanlar vaadlerini tutmaz, emanetlere ihanet eder ve iyilerle
kötüler şöyle karma karışık olup –parmaklarını kenetleyerek gösterir-
bir birinden ayrılmaz durumda görürseniz (işte o zaman fitne gelip
çatmıştır) . Ben yanına giderek :
-Kurbanın olayım , o zaman ne yapmamı tavsiye edersin?... diye sordum.
Dedi ki :
-Evine kapan , dilini tut , ma’rufla amel et , münkeri de terk et ,
kendi nefsini (ve yakınlarını) kurtarmaya , korumaya çalış ,
başkasının işiyle meşgul olma!...
[2-393]
: Ebu Ümeyye eş-Şa’bânî der ki :
-Ebû Sa’lebe el-Huşeynî’ye sordum : Ey Ebû Sa’lebe , “Siz kendinize
bakın” âyeti için ne dersin?... Bana : Allah’a kasem olsun bunu tam
adamına , mes’eleyi tam bilen birine sordun. Zîra bu âyet hakkında ben
bizzat Rasûlullah(a.s.) a sormuştum. Cevaben demişti ki :
-Hayır irşad işini bırakmayın . Aksine Ma’rufa uyun,münkeri nehyedin.
Ancak , ne zaman mûcibiyle amel edilen bir cimrilik , peşinde gidilen
hevasat görür ,insanların ( mal , mevki gibi menfaatlere aldanarak)
dünyayı âhirete tercih ettiğinde, re’y sahibinin (Kur’an , hadis ve
icmayı bir tarafa iterek) kendi re’y ve düşüncelerini beğendiklerine
şahit olursan o zaman , kendi başının çaresine bak , başkasıyla
uğraşmaktan vazgeç!...
[2-406/99]Ebu Hüreyre (radıyallahu anh) anlatıyor: "Hz. Peygamber
(aleyhissalâtu vesselâm) her Ramazanda on gün i'tikafa girerdi. Vefat
ettiği yılda ise yirmi gün i'tikafa girdi."
[2-412/106]Urvetu'bnu Zübeyr (radıyallahu anh) anlatıyor: Hz.
Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: "Kim ölü bir arâziyi
ihya ederse, burası onun olur. Başkasının arazisine izinsiz ağaç
dikene hiçbir hak tanınmaz.