İslam dininin dayandığı temel ; mânevi ve maddi temizliktir. Temizlenmenin mânevi yönü, Kuran’da çeşitli Âyetlerde belirtilmiştir ve aslında maddi temizlenme ile de direkt bağlantısı bulunmaktadır.
Çünkü, İslamiyet’te farz kılınan belli kuralların esasında temizlik vardır. Bunlardan biri, Hz. Muhammed’in üzerinde önemle durduğu ve hakkında çok sözler söylediği diş bakımı ve korunması ile ilgilidir.
Hadislere göz atalım :
Ebu Hüreyre Radıyallahu Anh anlatıyor: “Resulullah Aleyhissalâtu Vesselam buyurdular ki: “Eğer ümmetim üzerine zahmet vermeyecek olsaydım, her namazda misvak kullanmalarını emrederdim.”
Hz. Huzeyfe Radıyallahu Anh anlatıyor: “Resulullah Aleyhissalâtu Vesselam, gece (namaza) kalktığı vakit, ağzını misvakla ovalardı.”
Hz. Ayşe Radıyallahu Anha anlatıyor: “ Resulullah Aleyhissalâtu Vesselam’ın abdest suyu ve misvağı (akşamdan hazırlanıp yanına) konulurdu. Gece kalkınca abdest bozar, sonra misvaklanırdı.”
Bir diğer rivâyet de şöyle gelmiştir: “(Resulullah Aleyhissalâtu Vesselam) gece veya gündüz yattığında ve kalktığında mutlaka abdest almadan önce misvaklanırdı.”
Yine Hz. Ayşe Radıyallahu Anha anlatıyor: “Resulullah Aleyhissalâtu Vesselam buyurdular ki: ‘Misvak, ağız için temizlik vasıtasıdır. Rab Teâlâ için de rıza vesilesidir.”
Hz. Ali Radıyallhu Anh buyurmuştur ki: “Muhakkak ki, ağızlarınız Kur’an’ın yollarıdır, onları misvakla temizleyin.”
Ebu Ümame Radıyallahu Anh anlatıyor: “Resulullah Aleyhissalâtu Vesselam buyurdular ki:‘Dişlerinizi misvaklayın, çünkü misvak, ağız için temizlik sebedir, Allah’ın rızasına vesiledir. Cibril her gelişinde bana misvağı tavsiye etti; öyle ki bana ve ümmetime farz kılacağından korktum. Ümmmetime zorluk diye endişe etmeseydim, bunu onlara farz kılardım. Ben öyle (ciddi) misvak kullanırım ki, öndeki dişlerimin (veya diş etlerimin) diplerimin kazınacağı endişesine kapılırım.”
Bu Hadislerde sözü edilen misvak, aynı adlı ağacın bol lifli dallarından elde edilir ve diş temizliğinde kullanılır. Lifli dalların diş ve diş etlerine sürtünmesi ile bileşimindeki antiseptik ve temizleyici özelllikteki maddeler ortaya çıkmaktadır. Günümüzde misvağın görevini diş fırçası ve macunlar üstlenmiştir.
Yapılan araştırmalarda, bu yolla ağız hijyeninin (temizliğinin) sağlandığı, çürük oranının çok önemli oranda düştüğü saptanmıştır.
Diş hastalıkları, genellikle toplumda fazla önemsenmez. Çürükler, periodontal(diş eti) ve ortodontik bozukluklar hep göz ardı edilen ancak, ağız ve diş sağlığını ciddi olarak etkileyen hastalıklardır. İnsanlar, diş ağrısı çekmenin ve sonuçta dişi kaybetmenin hayatın doğal bir parçası olduğuna inanırlar. Çoğu kişi, hâlâ diş çürüğünün tedavisinin çekim olduğunu düşünmektedir. Bu yüzden, diş kayıpları sıklıkla görülmektedir.
Oysa, dişlerin günlük hayatımızdaki yeri oldukça önemlidir.Kendimizi ifade ederken yaptığımız hareketlerin çoğu, dişlerimizi ön plana çıkarır.Konuşurken, gülerken,şarkı söylerken hep dişlerimiz görünür. Yüzümüzün estetiğini tamamlayan, çıkardığımız sesleri biçimlendirip ifademizi oluşturmamızı sağlayan onlardır... Yediğimiz yiyeceklerin sindirimi, ağızda başlar. Eksik veya problemli dişler yüzünden iyi yapılamayan çiğneme işlemi, sindirim hastalıklarını oluşturur. Ağız kokusu dediğimiz hoş olmayan durum, yine ağız bakımı eksikliğinden ve sindirim bozukluğundan meydana gelir.Vücudumuzdaki enfeksiyonların kaynağı da kötü, ağız hijyenidir.
Diş çürüğü ve dental hastalıkların ana etkeni , bakterilerin neden olduğu bir tabakadır. ‘Bakteri plağı’ dediğimiz bu tabakanın ağızdan uzaklaştırılması, Koruyucu Hekimliğin ilk tavsiyelerindendir.
Hasta diş eti, bakteri plağının ağızdan uzaklaştırılması ile normal haline dönmektedir. Fırçayla etkili bir fırçalama yapılırsa diş eti, sağlığına kavuşur.
Ağız bakımı ve temizliğinin basit, fakat en etkili yolu doğru ve düzenli diş fırçalamaktır. Çocukluktan başlayarak bunu alışkanlık haline getirmeliyiz.
Bu işlem için günümüzde çok çeşitli diş macunu ve fırçalar bulunmaktadır.İyi bir fırça, orta sertlikte ,orta büyüklükte olmalı, dişlerin tümünün her yüzeyine ulaşıp temizleyebilmelidir. Macun ise, çürükleri önleyici fluorür maddesini içermeli, bakteri plağının ve diş taşlarının oluşumunu engelleyici nitelikte olmalıdır.
Sağlığın ağızda başladığını unutmadan,Hz.Muhammed’in de bu konuya verdiği önemi göz önünde tutarak ağız ve diş sağlığımızı en iyi şekilde korumalıyız.
Sağlıklı dişler ve sevgi dolu gülümsemeler.
Dt. Füsun Aydoğan