·       Birini mevkiinden çıkarırsan, bir müddet geçtikten sonra suçunu affet. Ümit besleyen kimsenin muradını vermek, mahpusun bağını çözmekten bin kat iyidir...

·        Allah’ın emrinden dışarı çıkma ki, senin emrinden de hiçbir şey dışarı çıkmasın... 

·        Çoban uyumuş, kurt da sürüde: Bu hal akıllı kimselerin beğeneceği şey değil... 

·        İnsan iyilik ümidi ve kötülük korkusu dolayısıyla aklın gereğini benimser... 

·        Kendisinden fazlasıyla iyilik gördüğün kimseye fenalık etmen insanlık değildir... 

·        Kurdun kafasını, halkın koyunlarını paraladıktan sonra değil, önce kesmek gerekir... 

·        Bir kimsenin günahı üzerine hiddetlenirsen onu cezalandırmadan önce iyi düşün taşın. Çünkü Bedahşan la’lini kırmak kolaydır, lakin kırılan şeyi sonradan eklemek imkansızdır... 

·        Hedefe, okun gezi elindeyken nişan ol, ok yaydan fırladıktan sonra değil 

·        Aradan bir nice zaman geçmedikçe insanın içyüzü anlaşılmaz... 

·        Düşman bir kusur bulunca, büyüklerin kalplerini dağlar. Ateş, ufacık şeyle de alevlenir fakatkoca koca ağaçları tutuşturmak mümkündür... 

·        Gönül sır zindanıdır. Ama bir kere söyledinmi, sır artık zincire girmez... 

·        Günahsız olan, pervasız konuşur. Muhtesip dolaşırken gocunanlar, terazilerinde dirhem taşı noksan olanlardır... 

·        Hiddetle hemen kılıca sarılan kimse sonra esefle elinin ardını dişler... 

·        Öfke, pusudan askerini saldırttığı zaman, ortada ne insaf kalır, ne takva, ne de din kalır. Ben şu göklerin altında, bunca meleği ürküten böyle şeytan görmedim... 

·        Eşeğini düşman, vergisini de sultan alıp gittikten sonra o memleketin tacında, tahtında ikbal kalır mı? 

·        Bir düşmana üstün geldiğin zaman onu incitme, zaten kendi derdi kendine yeter. 

·        Büyük kalarak yaşamanın şartı odur ki her küçüğün kim olduğunu bilesin... 

·        Herkesin huzurunu kendi rahatına tercih eden kimseye ne mutlu. Hüner sahipleri, başkalarının gamını çekmekten kendi keyiflerine bakamamışlardır... 

·        Yolda laf atmak değil, adım atmak lazım. Yürümedikten sonra lafın manası kalmaz... 

·        Elalem harman kaldırırken, vaktiyle tohum ekmemiş olmak ne gevşekliktir... 

·        Salih adam dilenirse ancak kendi nefsinden dilenir ve ondan hırsı terk etmesini ister. Çünkü, her saat “ ver “ diyen bir nefis, sahibini zillet içinde köy köy dolaştırır... 

·        Derisini parçalasalar dahi, Hudadost hiçbir zaman dostunun düşmanıyla dost olmaz... 

·        Bir tek kıl ibrişim telinden bile zayıftır. Ama çoğalırsa zincirden bile sağlam olur... 

·        Dost gönüllerini derli toplu tutmak, hazine toplamaktan daha iyidir... 

·        Kimsenin işini ayağa düşürme. Mümkündür, sen de onun ayağına pek çok düşersin... 

·        Zorluya tahammül et ki bir gün ondan daha kuvvetli olasın. İnatçının şerrini iyilikle gider. Himmetin pazısı kuvvetin elinden üstündür.. 

·        Efendi davul sesi ile uyanıyor, bekçinin gecesi nasıl geçti, nereden bilecek....

·        Padişahken zulmedersen, padişahlıktan sonraa dilenci olursun. 

·        Kuvvetlilerin yükünü zayıflar çekerken padişaha tatlıuyku haramdır.. 

·        Kafası Zühal yıldızına değen bir padişahla zindanda inleyen züğürdü, başlarına ölüm askeri hücum ettikten sonra birbirinden ayıramazsın.. 

·        İdrak kulağından gaflet pamuğunu çıkarmalısın ki, ölülerin nasihatını duyabilesin. 

·        Şer çıkaranlar- yuvasına nadiren dönebilen akrepler gibidir- gene şer sevdasında giderler... 

·        Eğer yiyip yatmaktan başka bir şey bilmiyorsa, adam hayvandan nesiyle yüksek olur ki? 

·        Yolu takip etmeyen bedbaht süvari, doğru yürüyen yayadan geri kalır... 

·        İnan ki, ateşinle gönüller dağlı olunca kıyamet günü iyilik göremezsin... 

·        Düşen her zaman kalkmış değildir... 

·        Güneşler, aylar ve ülkeler daha çok zaman parlayacaklar ama sen mezar yastığından başını kaldıramayacaksın... 

·        Bir hükümdar abit olursa ölümle neyi eksilir, mademkiahirette de padişahtır... 

·        Bir kadın zalim olan erkekten çok yüksektir. Köpek de halkı inciten insandan üstündür. 

·        Kendine fenalık yapan ahlaksız,insanlara kötülük yapanlardan iyidir... 

·        Devri kötü olan bir zalim dünyada kalmayacak, ama onun üzerinde ebedi bir lanet kalacaktır... 

·        Çıkrığının ardında ihtiyar kadın lanet ederken, meclisin baş köşesinden gelen aferinlerin değeri yoktur... 

·        Kendi ahlakını düşmanından dinle; dostun gözünde her yaptığın iyidir... 

·        Hastaya şeker vermek günah olur, çünkü ona acı ilaç fayda verecektir... 

·        Ekşi yüzlü adam, insanı hoş tabiatlı, tatlı mizaçlı dostlarından daha güzel tenkit eder... 

·        Senin iyiliğini isteyen kimse, “ yolunda şöyle bir diken var “ diyendir. Yolunu kaybedene iyi gidiyorsun demek şiddetli bir zulümdür... 

·        Ey düşüncesiz, tedbirsiz ve akılsız olan nefis, sen tek yoksulluğun yükünü çek, ama kendini gamla öldürme... 

·        Bir iş tedbirle olacaksa düşmanın yüzüne gülmek, savaş çıkarmaktan daha iyidir.

·        Değersiz kimselerle savaşmaktan çekin. Ben damlalardan sel olduğunu çok gördüm... 

·        Kaşını çatmamağa çalış, ne kadar zayıf olursa olsun düşmanın dost kalması daha iyidir. 

·        Düşmanı dostundan fazla olan kişinin, düşmanı şen, dostu mahzun olur. 

·        Hizmeti yeni girenin ipini uzat fakat kesme, sonra bir daha yüzünü göremezsin... 

·        Sen kendi kaygını sağlığında çek, hısımların hırsa düşerler ölenle ilgilenmezler. Parayı, nimeti şimdiden ver, çünkü senindir ve senden sonra bunlar senin emrinden çıkacaktır. 

·        Elinden hayır gelen bir oruç yiyici, dünyaya tapıp yıl orucu tutan kimseden iyidir. 

·        Toprağın altında iken gönlü diri olan bir ölü, gönlü ölü olarak yaşayan bir bilginden daha canlıdır. 

·        Herkes kuvveti derecesinde yük taşır, karıncaya göre çekirge ayağı ağırdır. 

·        Allah eğer hikmetiyle bir kapıyı kaparsa, rahmetiyle başkasını açar. 

·        Amelsiz söz gevşek bir dayanaktır. 

·        Marifet kapısı, kendilerine karşı bütün kapıların kapandığı kimseler için açıktır. Acı yaşamış, acıyı tatmış nice insanlar cennette eteklerini sürüyerek yürürler. 

·        İster merhem sürsün ister yaralasın... Ne hoştur, O’ nun gamıyla perişan olanın hali.! 

·        Kim çalarsa çalsın, cömertin kapısı mutlaka açılır. 

·        Nice kuvvetli, nice üstün akıllar vardır ki, aşkın havası onları mağlup etmiştir. Çünkü sevda aklın kulağını büktükten sonra, akıl bir daha baş kaldıramaz... 

·        Akıl yolu kıvrım üstüne kıvrımlardan başka bir şey değildir ve arifler katında Allah’tan gayrı bir varlık yoktur... 

·        İster yücelik ve mevki olsun, ister zillet ve hapis olsun, ben bütün bunları Allah’tan bilirim; Ahmet’ten, Mehmet’ten değil... 

·        Ey akıllı kimse, hekim sana acı ilaç gönderdiği zaman hastalıktan korkma. Dost elinden gelen her şeyi iç. Hasta hekimden daha bilgili değildir... 

·        Eğer aşk eri isen kendine değer verme. Aksi takdirde afiyet yolunda yürü.. 

·        Muhabbetin seni toprak etmesinden korkma. O mahvettiği takdirde sonsuzlaşırsın! Toprağın altında değişmedikçe sağlam taneden ot bitmez... 

·        Seni Allah’a aşina kılacak kimse  kendi benliğinden seni kurtarmış olandır. Çünkü benliğinle beraber oldukça kendine yol bulamazsın ve bu inceliği de kendini unutanlardan başkası bilemez... 

·        Varlığı perişan olan kimse ne t iz ‘i  fark eder, ne p e s’i. O, bir kuşcağızın ötmesiyle de feryada geleir... 

·        Yüzücülükte yiğit de olsan, elini ayağını ancak çıplakken kullanabilirsin. Şu halde şöhret, namus ve riya hırkasını sırtından çıkarmalısın; elbisesiyle suya batan kimse aciz kalır... 

·        Dünya alakası Allah’a karşı perdedir ve bir neticesi yoktur. Sen ancak bağları kopardığın takdirde vuslata  nail olursun... 

·        Öğüdü, tesir etmeyeceğini bildiğin bir kimseye verme, ey şaşkın. Elinden dizgini kaçırmış olan zavallıya, “ oğlum yavaş sür “  denmez. 

·        Kişi kendinden üstününü aramayı fırsat bilmelidir. Kendin gibisiyle vaktini ziyan edersin. Kendi benzerlerinin izinde ancak kendini beğenmişler yürür... 

·        Aşkına sadık olan kimse canına kıyabilendir; yüreksiz adam kendine aşıktır... 

·        Bir kere serden geçen insan, başına taş ve ok yağmuru yağsa da, dileğinden el çekmez... 

·        Seçkin bir akıllı gönülsüz olur; meyvelerle yüklü dal başını yere kor... 

·        Büyüklük gösterişle, lafla olmaz; yücelik dava ile, kuruntu ile elde edilmez. Tevazu yüceliği arttırır, fakat gurur seni toprağa serer.. 

·        Üstü başı temiz fakat ahlakı kirli olan kişinin cehennem kapısını açmak için anahtara ihtiyacı yoktur. 

·        Eğer mertsen, mertliğinden bahsetme. Sen kendini iyilerden saydıkça kötü olursun... 

·        Allah’ karşı iyi, halka karşı kötü olan akılsızlar, ibadetlerinin meyvasını yiyememişlerdir... 

·        Zühd ü takva ile meşgul ol, ama Muhammed Mustafa’yı geçecek kadar değil. Siyahlık şöyle dursun, haddinden fazla beyazlık bile hoşa gitmez... 

·        Allah’tan çekinen günahkar, gösteriş yapan abitten çok daha iyidir... 

·        Kalbi kırılanın sözü sert olur... 

·        Her kim çirkin huyundan vazgeçerse, cennette sonsuz bahtiyarlıklara ulaşacaktır. 

·        Düşmanın derisini yumuşaklıkla yüzebilirsin. Sertlik gösterdin mi, dostun bile sana düşman olur. 

·        Tatlı söz karşısında büyükler gönülsüzleşirler, kafalarını dikmezler; küçükler de başlarını eğerler. Başarı tatlı dille elde edilir. Hırçın tabiatlı kimse daima ısdırap çeker... 

·        Çirkin tabiat, adamı cehenneme götürür. Çünkü iyi huy cennetten gelmiştir. 

·        Tek ırmak kenarından sıcak su iç de ekşi suratlının soğuk gül şerbetini içme. Yüzü sofra gibi karmakarışık olan bir adamın ekmeğini tatmak haramdır.. 

·        Hüner sahipleri, cefa gördükleri halde muhabbet gösterirler. 

·        Soysuzlara karşı soysuzluk etmek mümkündür. Lakın, insan olanın elinden köpeklik gelmez. 

·        Tahammül sana önce zehir gibi görünür. Fakat tabiatına kök salınca bal kesilir... 

·        Azametli adam kurum satar; çünkü büyüklüğün yumuşaklıkta olduğunu bilmez. 

·        Allah yolunun yiğitleri, bela okuna hedef olanlardır. Onlar kibir külahını atmışlar, yücelik tacıyla başlarını yükseltmişlerdir. 

·        Sen zebun ol da derini yırtsınlar. Çünkü gönül sahipleri küstahların yüklerine katlanırlar. Allah adamlarının toprağından testi yapsalar, halk onu melamet taşıyla kırar. 

·        Sel heybetle aktığı için yukarıdan aşağı tepesi üstü düşer. Halbuki çiğ damlası küçüz ve acizdir; bu sebeple gökyüzü onu muhabbetle alır, a y y u k’a çıkarır... 

·        Methü sena ipiyle kuyuya inme, Hatem gibi sağır ol da kendi ayıplarını dinle. 

·        Eğer, şu arif geçinen adam gerçekten dostunu tanısaydı, düşmanla çekişmeğe vakti kalmazdı. Allah’ın varlığından haberi olsaydı, bütün halkı yok bilirdi... 

·        Düşman sözü ağırına gidiyorsa dikkat et de onun ayıpladığı şeyleri yapma. Benim için iyi şeyler söyleyen kimse, ancak kusurumu bana açıkça gösterendir. 

·        Sen kendinden bahsetme ki, seni başkaları övsünler. Kendini övdüğün takdirde bunu başkalarından bekleme. 

·        Ecel günü zırhı delen ok, eceli gelmeyenin gömleğinden bile geçmez. 

·        Bilgin ne kadar çalışırsa çalışsın, canını ecelden kurtaramaz. Cahil de, ne kadar uygunsuz şeyler yerse yesin, ölmez. 

·        Kıyısı görünmiyen bir suda, yüzücünün gururu işe yaramaz. 

·        İnsan olmak isteyen kişi önce nefsinin köpeğini susturur. 

·        İnsana hüner, fazilet, din ve olgunluk gerek. Mevki, mal dediğin şey bir gelir, bir gider... 

·        Murada ermedim diye düşüne düşüne kalbini yakma, kardeşim. Çünkü her gecenin gündüzü vardır. 

·        On adam mikdarı konuşan cahilden çekin. Bilginler gibi bir söyle, pir söyle 

·        Meydana çıktığı zaman yüz kızartacak olan bir sözü gizlice niçin söylemeli? 

·        Elalemin kötülüğünden bahsettiğin takdirde, sözün doğru olsa bile, özün kötü sayılır.. 

·        Elalemi ayıplarıyla anan bir kimsenin senden de teşekkürle bahsedeceğini zannetme. 

·        Kimsenin hoşuna gitmese bile, sen faydasına inandığın bir sözü söyle. Onu bugün dinlemeğen cahil yarın pişman olacak... 

·        Velhasıl dünyada kimse kimsenin elinden, dilinden kurtulamaz. Dile düşen için biricik çare sabretmektir.

·        Günahlarından şu anda kork kıyamet günü kimseden korkun olmasın.