Thebai
sehrinin krali Laios'un cocugu olmuyordu. Kral Apollon'a
danismaya gittiginde, Apollon;un yaniti ile sarsildi. Bir oglu
olacak, ama bu cocuk ileride kendini oldurecek ve kralice (
annesi) ile evlenecek ve herkes mutsuz olacakti.
Bir
sure sonra kralice hamile kalarak, bir erkek cocuk dunyaya
getirmis. Kral bu cocugu oldurtmek icin emir vermis. Kralice ise
cellada onu bizzat oldurmemesini , uzak ve tenha bir yere
birakilarak olmesine razi etmis. Bunun uzerine cellat ta bebegi
ayagindan agaca asmis. Yoldan gecen cobanlar cocugu
kurtarmislar.Baska bir sehrin kralinin emrindeki cobanlar bebegi
saraya getirmisler.Bu sehrin kralicesinin de cocugu olmadigindan
bu bebegi alip, buyutmeye karar vermis. Bebegin ayagi asili
kaldigi ipin etkisi ile incinip sistiginden Oidipus (ayagi
sismis) adini koymus. Cocuk buyuyunce gercek evlat olmadigi
soylenmis. Oidipusa Yunan mitolojisine gore tanri Apollon ona
babasini oldurecegini soylemis. Bu duruma engel olmak icin
ulkesinden kacan Oidipus yolda giderken cikan bir kavga sonucu,
bilmeden oz babasi olan kral Laisos'u oldurmus. Bu donemde
Oidipus yollardan gelip geceni
bilmece sorarak,dogru yaniti veremeyeni olduren bir
mitolojik yaratigi oldurerek dogdugu kente kral ilan edilmis. Bu
kentte gercek annesi oldugunu bilmiyerek ana- ogul evlenmisler
ve dort cocuklari olmus. Bu duruma cok ofkelenen tanrilar, bu
kent uzerine felaketler yagdirmislar. Muthis bir kuraklik ve
kitlik olusmus. Kendine danisilan bir buyucu, sebebi yeni kralin
oz babasini oldurup, annesiyle evlenmesine baglamis. Gercegi
buyuk bir keder icinde ogrenen Oidipus kendi gozlerini oymus.
Kenttekiler tarafindan asagilanip, gozden dusen Oidipusa kendi
cocuklari da yuz cevirmis. Bir zamanlarin krali dlenci olarak
hayatini surdururken , yaninda sadece kizi Antigone kalmis. Bu
durum ebeveyn-cocuk bagliligi,sevgi ve birliginin simgesi olmus.
Oidipusun kendini terkeden cocuklari ise felaketler icinde sefil
bir sekilde olmusler. Bu da anne- babanin sevgisini , hayir
duasini kazanmanin onemini yansitmaktadir.
Adini
bu mitolojik oykuden
alan Oidipus kompleksi Freud'a gore cocuklarda babayi kendine
rakip olarak gorerek, annenin gozdesi olma seklinde davranis
tarzini belirtmek icin kullanilmistir.
Uzm.Dr.
Bahadır Bakim
İstanbul
- 25.10.2001
http://sufizmveinsan.com
|