Kayıt için burayı tıklayın




Ticari havacılık, her yıl milyonlarca yolcuyu güvenli ve rahat şekilde taşımakta, fakat hekimlerin ilgilenmesi gereken pek çok medikal soruna da neden olmaktadır. ABD'de eğlence amacıyla uçanlar arasında tedbirsizce alkol ve ilaç kullanımı nedeniyle her yıl yaklaşık dört bin kaza meydana gelmektedir.
Hava yolculuğu yapanlarda ortaya çıkan sorunlar, genellikle şunlara bağlıdır:

1. Barometrik basıncın değişmesi: Bütün modern jet uçaklarında, süpersonik de dahil olmak üzere, kabin basıncı 5000-8000 ft.'e göre ayarlanmıştır. Bu yükseklikte vücut boşluklarındaki serbest hava, yaklaşık %25 civarında genişlemeye başlar ve bazı tıbbi sorunlar çıkarır. Üst solunum yollarında ödem ve allerji, östaki tüplerini tıkayarak (Kulak-boğaz arası geçit) orta kulak iltihabı ve sinüzite yol açar. Sürekli esneme ve burnu tıkayıp yutkunmak, iniş sırasında burun etlerinde şişmeyi önleyici burun spreyleri ve antihistaminikler, uçuş öncesinde ve sırasında söz konusu şikayetleri azaltmak veya korunmak açısından yararlıdır. Yeni ameliyat olmuş (10 günlük) hastalar ve akciğer kisti olanlar için uçak yolculuğu sakıncalıdır.

2. Oksijen geriliminin azalması: Sağlıklı insanlar, 7500ft. yüksekliğe eşdeğer kabin basıncına rahatlıkla dayanabilirler. Ancak, astım, kalp yetmezliği ya da bazı doğumsal kalp hastalıkları olanlar açısından risklidir. Bu gibi yolcular için tüm ticari uçaklarda oksijen bulunur. Yüksek tansiyonu olanlara yolculuk öncesi hafif bir yatıştırıcı verilebilir.

3. Karışıklık (Türbulans) "Taşıt tutması" diye tabir ettiğimiz rahatsızlıktır. Korunma, tedaviden kolaydır. Hareketsizlik önerilir.

4. Sirkadyen Disritmi: Saat farkı olan yerler arasında hızlı yolculuk pek çok biyolojik ve psikolojik soruna sebep olur. Uzun yolculuklardan sonra 24-48 saat arasında dinlenmek ve bu alışma devresinde önemli kararlar vermekten, taahhütte bulunmaktan kaçınmak gerekir. Yolculuktan önce, yemek ve uyku alışkanlıklarında hafif değişiklikler yapmak, sorunu hafifletebilir. Uçuş sırasında kabin neminin düşmesiyle gelişen dehidratasyon (vücudun su kaybetmesi) için çeşitli sıvılar alınmalı, alkolden kaçınılmalıdır.

5.Psikolojik stres: Uçma ve kapalı yer korkusu, psikolojik olup mantığa ve nedene bağlı değildir. Bazı kişilerde hipnoz ve davranış geliştirme psikoterapisi uçma korkusunu azaltabilir ya da hafif yatıştırıcılar verilebilir.

Yurtdışı  yolculuklarda hastalık durumunda bazı sorunlar ortaya çıkabilir. Her yıl hava yolculuğuna çıkan milyonlarca kişiden otuzda biri  acil durumla karşı karşıya kalır. Sigorta programları ve tıbbi bakım yetersiz kalabilir.

"Normal şartlar altında" çok  konforlu olan hava taşımacılığı, beklenmeyen durumlar sonucunda  bir anda kâbus haline gelebilir.
Gerekli tedbirleri sağlayarak yapılan emniyetli yolculuklar dileğiyle...

Ahmet F. Yüksel
(Yazar)     
& Dr. Işıl Yurdaışık

Londra - 16.02.2000

 


Üst Ana sayfa e-mail