ipertiroidi
kanda tiroid hormonunun artmasıdır.Bu problem tüm
metabolizmayı hızlandırır.
Tiroid bezi endokrin sistemin(Hormonal sistemin) bir parçasıdır.
Bu sistem vücudun çeşitli yerlerine yerleşmiş olan ve
kimyasal madde üreten ve bu maddeleri kana veren bezlerden oluşmuştur.Hormon
adı verilen bu kimyasal maddeler organlara fonksiyonlarını
yerine getirebilmeleri için sinyaller gönderirler.Pankreastan
salgilanan ve kan şekerini düzenleyen insülin hormonu en çok
bilinenlerindendir.
Tiroid bezi boyunda adem elması altında yerleşmiş kelebek şeklinde
bir bezdir. Tiroid bezinin ürettiği hormonlar vücut enerji tükettikçe
metabolizmayı dengelemek amacıyla kullanılırlar.Tiroid
bezinden salgılanan iki esas hormon tiroksin (T4) ve
triiodotironindir(T3). Her iki hormonda diyette bulunan
proteinlerden ve iyottan tiroid bezinde sentezlenerek oluşturulur.
Bu hormonlar ihtiyaç duyulduğunda salınmak üzere tiroid
bezinde depolanır. Her ne kadar T4, T3 den daha kuvvetli ise de
bu iki hormonda hemen hemen aynı etkiye sahiptir. Vücudun bazı
bölümlerinde T3, T4 e çevrilir.
Tiroid hormonunun üretimi ve salınımı hipofiz bezi tarafından
kontrol edilir. Bu son derece önemli bez kafatasının ortasında
beyinin tabanında yer alır ve vücuttaki birçok bezin işleyişini
kontrol eder. Hipofiz bezi çeşitli hormonları üretip kana
salgılar. Bu hormonlardan biri olan Thyroid Stimulating Hormone
(TSH=Tiroid uyarıcı hormonu) özellikle tiroidle ilgili
hormondur. TSH uyarısıyla tiroid bezi tarafından hergün
yeterli düzeyde T3 ve T4 üretilerek kana salınır.Hipofiz
bezi bu hormonların seviyesindeki değişiklikleri sezer ve ona
göre TSH üretir.Örneğin hipofiz bezi kanda çok fazla tiroid
hormonu olduğunu sezinlerse TSH salınımını durdurarak
tiroid bezinin çok fazla hormon salgılamasını engeller. Diğer
taraftan hipofiz bezi tiroid hormonunun kan seviyelerinin düştüğünü
belirlerse TSH salınımını arttırarak tiroid bezinin hormon
salgılamasını arttırır. böylece kandaki tiroid hormonu
seviyelerini dengeler.
Kanda
Tiroid hormonunun yükselmesi Hipertiroidi
olarak adlandırılır.
Hipertiroidizm'de
belirtiler genellikle vücudun çeşitli bölümlerindeki
organlarda metabolizma artışı ile ortaya çıkarlar.Genellikle
tiroid bezinin bulunduğu yerde ağrı yoktur.Belirtiler uzun sürede
ortaya çıkar ve hastalar bunların hipertiroidten dolayı olduğunun
farkına varamazlar. Hipertiroidi de ortaya çıkan belirtiler
şunlardır:
Barsak hareketleri artmıştır.
Tiroid bezi büyümüştür.
Uyku bozuklukları
Çabuk yorulma, bitkinlik.
Saçlarda
incelme ve seyrelme
Sinirlilik, alınganlık.Hasta çok hızlı konuşur,
konsantrasyonu kolay dağılır. Sürekli hareket halindedir.Çabuk
ürker,irkilir. Ağlamaya yatkındır.
Kalp
atımında artma, çarpıntı.Kalp atımlarında
düzensizlik (aritmi, extrasistoller, vs) oluşabilir. Kalp kasının
aşırı oksijen tüketmesine bağlı olarak anjina tipi göğüs
ağrıları oluşabilir.
Sıcağa
karşı dayanıksızlık ve terleme. Sürekli
terler.Kışın dahi hava sıcaklığındaki hafif artışlardan
kolay etkilenir. Sıcak basar, kapı-pencere açtırır.
Titreme.Hastanın
bütün vücudunda titreme vardır.Ellerini öne doğru gergin
bir şekilde uzatan hastanın ellerinin üzerine bir kağıt parçası
konulduğunda kağıdın sürekli olarak titrediği açık bir
şekilde görülür.
Kilo
kaybı. Hastanın iştahı azalmış, deri altı
yağ dokusunun azalmasına bağlı olarak çok zayıf görünmektedir.
Kas kütlesi de azalmıştır.
Doktor
muayenesinde nabız hızlanmış ve düzensiz, tansiyon yükselmiş
bulunur. Refleks muayenesinde refleksler şiddetlenmiştir.
ellerde titreme ve deride terli hal göze çarpar.
Tanımlanan
belirtilerin kişide olması halinde en kısa zamanda doktora başvurularak
yapılan tetkikler
sonucu gereken tedavi uygulanabilecektir.Sağlıklı Günler
dileği ile...
İstanbul
- 08.02.2001
http://sufizmveinsan.com
Popüler Bilim
Nisan- Mayıs 2002 |