Sözlük anlamı, uykuda iken kuvvetli nefes almak, boğaz ve burundan gürültülü ses çıkarmak; tıbbi anlamı, genellikle nefes alma sırasında yutak çevresindeki yumuşak dokuların titreşmesi sonucu oluşan ses.

Horlama sık rastlanan bir şikayet midir?

Yapılan çalışmalar her yüz kişinin kırkında horlama şikayeti olduğunu göstermektedir. Ayrıca yaşla birlikte horlama şikayetinin sıklığında da artış olduğu belirtilmektedir.

Horlama neden erkeklerde daha sık görülür?

Kadınlarda yağlanmanın kalça bölgesinde olması, ayrıca kas yapısının değişikliği etkisiyle de horlama seyrek görülür. Erkeklerde ise yağlanma karın ve boyun bölgesinde yoğunlaştığından yatar pozisyonda yutak çevresinde daralmaya ve göğüs içi basınçta artışa neden olduğundan daha çok horlama nedeni olmaktadır.

Kadınlarda da menopoz sonrası dönemde horlama sıklığında artış izlenir.

Horlayan kişilerin eşlerinin ve çevresindekilerin uykularını bozduğundan yakınları tarafından doktora gitmeleri istenmektedir.

Kaç tür horlama var?

1- Basit şekliyle horlama, sırtüstü yatarken meydana gelir ve yorgunlukla artar.

2- Kesintisiz horlama, uykuda bölünme meydana getirmiyorsa kişiye zarar vermediği düşünülmektedir. Kesintisiz uyuyan kişiler çevresini ve özellikle eşini rahatsız eder.

3- Solunum düzensizliğinin eşlik ettiği düzensiz horlamalar vardır. Solunum düzensizliği uyanıklığa neden oluyor ise uykunun kalitesini bozarak gece sıklıkla uyanmalara yol açar. Bazen de çok kısa uyanıklığa neden olduğundan farkına varılmaz; fakat gündüz yorgunluğa ve uykululuk şikâyetine yol açar.

4- Sessizlik dönemleriyle ortaya çıkan şiddetli horlamaya solunum durması eşlik eder. Hasta uyanarak horlamasını durdurur. Uyku sürekli kesildiğinden kaliteli uyku uyunmasına engel olur. Solunumun durma süresi 10 saniyeden 1-2 dakikaya kadar uzayabilir. Bir gecede 15-20'den 400-500'e kadar değişik sayıda solunum durması olabilir. Solunum durmasıyla birlikte kan oksijen seviyesi normalde bulunan %95'den %50'ye inerken kalp atışlarında düzensizliğe neden olur. İleri derece kalp atış düzensizliği ani ölüm nedeni olabilir.

Horlama ve solunum durmasıyla birlikte olan klinik tabloya öbstruktıf (tıkayıcı) uyku apne sendromu denir.

Öbstruktif (tıkayıcı) uyku apne sendromunun belirtileri nelerdir?

Bir gecede 1-2 veya daha fazla idrara çıkma, sabah yorgun kalkma, başağrısı ve uykululuk belirtileri olur. Gündüz ise yorgunluğa ve uykululuğa yol açar. Yapılan çalışmalarda gündüz uykululuğunun trafik kazalarına neden olduğu belirtilmektedir. Ayrıca uykululuk, verimliliğin azalmasına, isteksizliğe, gerginliğe ve sıkıntıya yol açar. Öbstruktif uyku apne sendromu uzun dönemde yüksek tansiyon, kalp krizi ve felç gibi ciddi problemlere yol açabilir.

Horlama nasıl tedavi edilebilir?

Basit horlama; kilo verme, uyku saatinden önce alkol almama, akşam yemeklerini hafif yeme, yüksek yastıkta yatma ve burun bantları kullanarak önlenebilir.

Hafif düzeyde solunum durmasının eşlik ettiği horlamanın tedavisinde son yıllarda lazer tekniği de kullanılarak yutak düzeyinde hava yolu genişleme operasyonu yapılarak başarılı olunabilmektedir.

Solunum durmasının eşlik ettiği horlamanın tedavisinde hava kompresörü (CPAP=Devamlı pozitif hava kompresörü) kullanılmaktadır. Burun yoluyla devamlı pozitif basınçlı hava vererek, üst solunum yolu gergin tutularak her türlü horlama ve komplikasyonları tedavi edilebilir. Bu cihazın ömür boyu kullanılması gerekebilir. Cihazın düzenli kullanılması ile birlikte ciddi boyutlarda kilo vererek tamamen de düzelme olabileceğinden cihaza da ihtiyaç kalmayabilir.

Nörolog Dr. M. Sabri Erdöl
İstanbul - 05.11.2002
http://sufizmveinsan.com