Gideceğiniz
ilk yer doktorunuz olmalıdır. Grup terapileri öneren sağlık
programları size yardımcı olabilir. Sigara içenlerin çoğu
grup terapilerini cesaret kırıcı bulur. Amerikan Kanser Birliği,
Amerikan Akciğer Birliği, Amerikan Kalp Birliği bu konuda mükemmel
programlar bildirmiştir.
Mark
Twain'in hoş bir lafı vardır. "Sigarayı bırakmak çok
kolay, ben yüzlerce kez bıraktım!" Disiplinli biri için
aniden kesmek kolay olabilir, ama çoğu kişi için hiç de
kolay değildir. Bir daha sigara içmeme düşüncesi size dayanılmaz
gelebilir. Bu yüzden önce kendinize sadece bir hafta bırakacağım
diye söz verin. İlk dumansız haftayı başarıyla atlatırsanız
başka bir hafta için daha söz verin ve böylece tamamen bırakıncaya
kadar devam edin. Başetmeniz gereken iki önemli engel var:
Nikotin bağımlılığı ve sigara alışkanlığı.
Tütün
nikotin içerir. Nikotin bağımlılık yapar. Eğer aniden bırakırsanız
bir takım fiziksel ve fizyolojik etkiler hissedeceksiniz. İştah
açılması, sinirlilik, anksiete (tedirginlik), depresyon,
uykusuzluk gibi etkilerdir. İlk hafta bu bırakma belirtileri ağır
olur. Ama 2. haftadan sonra azalır. Bir ay içinde ise çoğu
yok olur. Yavaş yavaş bırakırsanız bu etkiler daha az şiddetli,
ama daha uzun olur. Bu yüzden aniden bırakma önerilir.
Düşünmeden,
otomatik olarak sigara yakma ve bir nefes çekme alışkanlığından
kurtulmalısınız. Öyleyse ne zaman sigara yakmaya yeltenseniz
ne yaptığınız konusunda bilinçli olunuz. Sonra neden sigara
içmek istediğinizi düşünün. Bir şeye mi üzüldünüz?
Her zaman sigara içtiğiniz mekanda mısınız? Sinirli
misiniz? Eğer ne zaman ve neden içtiğinizi anlarsanız
kendinizi daha iyi kontrol edersiniz.
Nikotin çiklet ve bantları sigara alışkanlığından
kurtulmanıza ve sistemli olarak nikotin bağımlılığını
yenmenize yardımcı olabilir. Tütünde bulunan nikotin zararlı
maddeler içerir. Oysa çiklet ve bantlardaki nikotin farklıdır,
zararlı maddeler içermez. Böylece sigara içme alışkanlığından
yan etkiler azaltılmış biçimde kurtulmanızı sağlar.
Bantlardaki nikotin derinizden yavaş yavaş değişik dozlarda
kana karışır. Sigara kullanım sıklığına bağlı olarak yüksek
dozlarda başlayıp sonra düşük dozlara geçebilirsiniz.
Bant
kullanıyorsanız sigara içemezsiniz. Eğer içerseniz iki kat
nikotin dozu nikotin zehirlenmesine ve kalp krizine yol açabilir.
Bant varken sigara içmeye devam ederseniz hastanelik olursunuz.
Nikotin çikletlerine gelince, alışkanlıktan kurtulduğunuz
an çikleti bırakınız. Hiç bir yöntem sizin nikotin bağımlılığınıza
kesin çözüm getirmez. Bunlar sadece yardımcı yöntemlerdir.
Önemli olan sizin sigarayı bırakmaya kesin kararlı olmanızdır.
Çiklet veya bantlar sigarayı bırakma programında ortaklaşa
kullanılır.Yapabilecekleriniz:
1-
Arkadaşlarınıza, ailenize kısacası çevrenizdeki herkese
sigarayı bıraktığınızı söyleyin. Kendinizi ilk bir-iki
hafta içinde tedirgin hissedebilirsiniz. Ama bunlar geçicidir.
Herkesten yardım ve anlayış beklediğinizi iletin.
2- Kendinizi meşgul edin ve sigara içme fikrini kafanızdan
uzak tutun. Spor yapabilirsiniz, hobilerinizi geliştirebilirsiniz.
Sigara içmeyen arkadaşlarınızı ziyaret edin. Sigara içilen
yerlerden (kokteyl, telefon konuşmaları, televizyon seyretme)
kaçının.
3- Hastane ortamı sigarayı bırakma için en uygun ortamdır.
Bu ortam kontrollü ve idealdir.
4- Bağımlılıktan kurtulursanız bir daha asla sigara içmeyin.
Küçük bir nefes bile! Bir çok kişi sosyal olmak için içtikleri
tek sigara ile yine bağımlı oldular unutmayın!
5- Bir sigara içeceğinize şunları deneyin: Sigaralarınızın
her zaman durduğu yere bir paket çiklet koyun, Sigara içmek
istediğiniz herzaman bir bardak su için, Spora başlayın. Böylece
tedirginliğiniz azalır ve alabileceğiniz kalorileri yakarsınız.
6- Sigaralarınızı her zaman bulamayacağınız yerlere saklayın.
7- Karton yerine paket alın.
8- Tatlı ve yağlı yiyeceklerden kaçı-nın.Düşük kalorili
beslenin. Sigara bırakanlarda kilo alma sorun olabilir.
Tütüne
bağlı hastalıklardan ölüm önlenebilir. ABD'de her yıl 340
bin kişi bu hastalıklardan ölüyor. Sigara içen ve yaşamları
boyunca da içmeye devam eden gençlerin yarısı tütün nedeni
ile öleceklerdir. Sigara içen annelerin doğacak çocukları
da zarar görür. Düşük, düşük doğum ağırlığı,
hamilelik komplikasyonları, bebeklik ve çocukluk dönemleri sağlık
sorunları riski vardır. Sigara tüm kanser türlerinin
%30'nun, akciğer kanserlerinin ise %80-90 nedenidir. Erkeklerde
en sık ölüm nedeni olan kanser türü akciğer kanseridir.
Kadınlarda en sık neden meme kanseri iken son yıllarda kadınlarda
da akciğer kanseri en sık ölüm nedeni haline gelmiştir.
Sigara içenlerin, içmeyenlere göre kalp krizinden ölme olasılığı
iki kat, ani kalp durması riski üç kat daha fazladır. Pipo
ve sigara içenlerde, içmeyenlere göre ağız ve yemek borusu
kanserleri beş kat daha fazladır. Sigara, ses kaybına ve ölümünüze
yol açan gırtlak kanserinin başlıca nedenidir. Sigara içenler
içmeyenlere göre; zatürre, soğuk algınlığı, bronşit,
sinüzit gibi hastalıklara daha kolay yakalanır ve daha zor
iyileşirler. Hatta sigara içenlerle çalışan veya yaşayan
ama kendisi sigara içmeyen kişilerde bile bu göze çarpar. Çocuklarda
bu durum daha belirgindir.
Uzm.Dr.
Katip Baş
İstanbul
- 16.04.2002
http://sufizmveinsan.com
|