Şişmanlık
(Obesite) kronik bir hastalıktır ve gelişmiş dünyada
giderek artan bir problemdir. Ayrıca normalden fazla miktarda
karın yağı artışı da, aşırı vücut
yağı kadar önemlidir. Şişmanlığı ölçmede çeşitli
yöntemler vardır.
Bunlar
1.VKİ
(vücut kitle indeksi) ya da BMI (Body Mass Index):
Hesaplanması
kolaydır ve vücut yağ miktarının doğrudan ölçümü ile (Ör:Hidrodansitometre)
kabul edilebilir bir korelasyon gösterir. Vücut Kitle İndeksi,
kg cinsinden ağırlığın metrekare olarak boya bölünmesiyle
hesaplanır.
VKI: Kg/m2 Ör:100
kg’lık 1.60 cm boyundaki insanın
100
100
VKİ
= -------- = --------
= 38
1.6x1.6
2.56
olarak
hesaplanır.
VKİ’ye
göre, yetişkinlerde fazla kilonun sınıflandırılması
normalin altı ağırlık
VKİ
--------
<18.5
Normal
:18.5-24.9
Fazla Kilo:>25
Pre-Obes25-29.9
Şişman(Obes):Klas I:30-34.9
Şişman Klas II:35-39.9
Şişman Klas III:>40
30
veya üzeri VKİ, günümüzde obesite olarak kabul
edilmektedir.
2.BEL
ÇEVRESİ VE KALÇA ORANI
Abdominal
obesitesi olan (karın şişmanlığı) hastalar, kalp hastalıkları,
şeker hastalığı,yüksek tansiyon ve bazı kanserler için
artmış risk altındadır.
Abdominal yağ birikimi klinik olarak bel çevresi veya
bel-kalça oranının ölçülmesi ile değerlendirilir.
Bel kalça oranı>1.0 (erkeklerde)
Bel/kalça oranı>0.85( kadınlarda)
Abdominal obes olarak kabul edilir.
Yine bel çevresinin erkeklerde 102 cm, kadınlarda 88 cm olması
yüksek risk olarak kabul edilir.
Obesite tanımlamasında kullandığımız
bu yöntemleri hatırladıktan ve tedavinin asıl olarak
DİET VE EGSERSİZ olduğunu hatırlattıktan sonra, hastalarımızın
çok sorduğu “bir ilaç olsa da şişmanlıktan kurtulsak”
sorusuna verdiğimiz cevapları hatırlatmak istiyorum.
OBESİTE
TEDAVİSİNDE KULLANILAN İLAÇLAR:
1.SANTRAL
ETKİLİ (Gıda alımını ya da iştahı azaltan )ilaçlar: Bu
grupta halen kullanılan ilaçlardan birisi Sibutramin(REDUCTİL)dir.Serotinerjik
bir ilaçtır.Kalp yetmezliği,koroner damar hastalığı ve
inme öyküsü olanlarda kullanılmamalıdır. İştah azalması,kabızlık,ağız
kuruluğu gibi yan etkileri vardır.
2.GASTROİNTESTİNAL
SİSTEMDE ETKİLİ İLAÇLAR:
a)Lifler:Kalorileri yoktur. Mide ve bağırsaklardan emilmezler.
Midede kitle etkisi ile doygunluk yaparak midenin boşaltmasını
geciktirir ve kalorili besinlerin alımını azaltır. Ör:
Glukomannon (Propol)= Kanjak
soğanından elde edilir. Su ile birleşince hacmi yirmi
kat artar.
b) Gastrointestinal enzimlerin etkisini etkileyen ilaçlar:
Alfaglucosidase inhibitörleri:
(Acarbose) Yemek sonrası glikoz piklerini düşürür ve
glisemik kontrolü sağlar. Az dozlarda pek zayıflatıcı
etkisi olmadığı kabul edilmektedir.
Tetrahıdrolıpstanın
(Orlıstat-Xenical): Kilo kaybı ile birlikte
lipid düzeylerinde de azalma sağlar. Karın ağrısı,gaz
,şişkinlik gibi yan etkiler oluşturur. Yağlı dışkı ve dışkıyı
tutamama olabilir.
Bu arada piyasada kullanılan, zayıflatıcı olduğu söylenen
pek çok bitkisel kökenli ilacın da bilimsel çalışmaları
pek yapılmadan bazı eczanelerde ve aktarlarda satıldığını
da söylemeden geçemeyeceğim.
Obesite tedavisinde ilaçların kullanılması konusunda görüş
ayrılıkları vardır. Ayrıca birçok ilacın varlığına rağmen,
güvenilirliğini tam anlamıyla kanıtlamış, uzun dönem
etkinlik ve güvenlik araştırmaları yapılmış ilaç sayısı
çok azdır.
Özellikle
son yıllarda bizim de kullandığımız ISOMERIDE adlı ilacın
sonradan yapılan çalışmalarda kalp üzerinde pek çok yan
etkisi olduğu ispatlanınca piyasadan kaldırılması, ilaç
kullanımında çok dikkâtli olunması gerektiğini göz önüne
getiriyor. Onun için
benim tavsiyem, çok iyi bir diyet ve egzersizle kilo
kaybedilmeli,yetersiz kalınırsa bunlara ilaveten çok dikkâtli
olarak İLAÇ kullanılmalıdır.
İstanbul
- 28.9.2000
http://sufizmveinsan.com
Popüler Bilim
Temmuz 2002 |