Çağımızın en büyük mucitlerinden Edison, Amerika’nın Ohio
eyaletinde doğdu. Yedi yaşındayken, ailesiyle Michigan’a yerleşti. Burada devam
ettiği ilkokul öğretmeni tarafından “okuyamayacak kadar aptal” olduğu söylenince
eğitimi yarım kaldı.On iki yaşında, para kazanmak
zorunda olduğu için Port-Huron-Detroit demiryolu hattında çalışan trenlerde gazete
sattı. Kısa zaman sonra, vagonlardan birine kolla çalışan baskı makinesi
yerleştirerek kendi yazdığı gazeteleri basmaya başladı. Bir taraftan da deneyleriyle
uğraşıyordu. Vagonda yaptığı bir deney sırasında çıkan yangından sonra, vagon
şefinin attığı tokat kulağına denk gelince sağır oldu.
On altı yaşına gelince, tek tel üzerinde karşılıklı
konuşmayı sağlayan telgraf aletini icat etti ve buluşunu bir Amerikan şirketine
40.000 dolara sattı. Kazandığı parayla 1869’da Boston’da bir laboratuar kurarak
fizik, kimya ve elektrik deneyleri yapmaya başladı. Bu arada borsa kurlarını otomatik
olarak kaydeden bir makine icadıyla yılda yaklaşık altı yüz dolarlık gelir
sağladı.
1883’te molekül boşluğunda ısıtılmış bir telin elektron
yayması olayını keşfetti; ama kendi adının verildiği ( Edison Etkisi) bu etkiyi
inceleyerek Diyot Lambasını bulan J.F Fleming oldu.
Edison, ayrıca “Mikrotelefon”u icat ederek Bell’in telefonunu
pratik hale getirdi.1877’de “Motograf” denen elektrikli yazı makinasını,
1878’de “Fonograf”ı, aynı yıllarda “Telefonograf” ve “Aerograf”ı buldu.
Saniyede kırk altı defa resim çeken fotoğraf makinesinin ve sinemanın mucidi de odur.
Son olarak, kendi adını alan elektrik bataryasını yaptı .
Ayrıca çeşitli şirketler kurup sonraları bunları
birleştirerek rakip şirketleri satın aldı ve General Electric Company adlı şirketi
meydana getirdi.
Çok küçük yaşlardan itibaren başlayıp hayatının son
günlerine kadar devam ettiği deneyler sonucunda ortaya koyduğu yüzlerce buluş için
hükümetten bin dört yüze yakın berat aldı.
“İnsan”a ulaşan, insanlık basamağında, insana
ışık saçan buluşu ile geceleri gündüze çevirebilmeyi başarmış, toplumlara,
ülkelere ışık kaynağı olmuş nadir kişilerden biri, belki de en önemlisidir.
Dolayısı ile biz kendisini ışık tutanlar safhasında kabul
ediyoruz.
Ahmet F. YÜKSEL
-----------------------
Kaynakça :
AMERICANA
GENÇLİK ANSİKLOPEDİSİ
GROLIER INTERNATIONAL
HAYAT ANSİKLOPEDİSİ
KÜÇÜK ANSİKLOPEDİ.
|